antw: SSD groter dan gedacht?
10 september 2020 - 09:27    reactie #25
geplaatst door: Heintje
Volgens mij gaat het hier om een Mid-2012 Macbook Pro. ...
Je hebt helemaal gelijk, het staat in het onderschrift, ik heb dat over het hoofd gezien.
antw: SSD groter dan gedacht?
10 september 2020 - 09:42    reactie #26
geplaatst door: Backspin
Nu 4 opties denk ik:
A / Eerst nog wat leren over TRIM.
B / Een 2TB SSD op de plaats van DVD drive inbouwen
C / De 1 TB SSD vervangen door een 2 TB SSD
D / Een externe 2 TB SSD via de FireWireBus (verloop USB3 -FireWire)
Trouwens hoe zit dat met TRIM en een externe SSD? Moet je dan ook iets aan of uit zetten?
A. Kan nooit kwaad!
B. Kan tricky zijn in een 2012 Macbook Pro, zie mijn reactie 2 posts terug
C. De beste optie volgens mij
D. Niet doen, tenzij snelheid niet van belang is. Firewire is maximaal 800Mbit/sec, vele malen langzamer dan moderne SSD's kunnen.

Maar als je echt een Mid-2012 Macbook Pro hebt: volgens mij heeft die USB 3.0 (5Gbit/s) aansluitingen. Dan zou een externe USB 3 SSD (zoals de Samsung T5) ook redelijk snel moeten werken.
TRIM wordt overigens niet ondersteund op externe USB schijven.
apple certified system administrator - http://www.backspin.nl
antw: SSD groter dan gedacht?
10 september 2020 - 10:24    reactie #27
geplaatst door: GeorgeM
Maar als je echt een Mid-2012 Macbook Pro hebt: volgens mij heeft die USB 3.0 (5Gbit/s) aansluitingen.
Klopt, dat was het allereerste model MacBook Pro met USB 3.0.
antw: SSD groter dan gedacht?
10 september 2020 - 15:11    reactie #28
geplaatst door: wmuller
Éen voorbehoud echter: er schijnen problemen te zijn met SATA3 drives op de de plek van de DVD-drive in sommige 2011/2012 Macbook Pro's, zie hier: https://eshop.macsales.com/item/OWC/DDAMBS0GB/#comp_notes (in de rode letters)
Gaat inderdaad om een MB Pro mid 2012 model 9.1.

Als ik het allemaal zo lees op http://disq.us/p/1jw5v0i wordt het er niet duidelijker op. "Heads up: if you have a Samsung 8XX SSD (which are very popular), you will most likely corrupt it by running the above command.You really should only use the Terminal if you know what you're doing." Ik zit niet te wachten op nog meer gedoe, schijfje verwisselen gaat sneller dan puzzels oplossen.


MB Pro mid 2012, iPadPro mid 2015, iPoneXR, jan20, MacMini M1, 16GB 2TB.
antw: SSD groter dan gedacht?
10 september 2020 - 17:51    reactie #29
geplaatst door: boiing
Dat is een comment van één iemand.. Maar grappig om te zien dat daar dezelfde discussie speelt als hier blijkbaar. Het is een risico-afweging wmuller, meer niet. Die kun je alleen zelf maken. Backspin geeft zijn praktijkervaring (geen enkel risico), ik benaderde het meer als 'die waarschuwing staat er niet zomaar'.
antw: SSD groter dan gedacht?
10 september 2020 - 18:47    reactie #30
geplaatst door: wmuller
Als je de link volgt, meer dan één, maar inderdaad daar ook verschillende inzichten en ervaringen. Als ik meerdere computers had zou ik de gok wagen.
MB Pro mid 2012, iPadPro mid 2015, iPoneXR, jan20, MacMini M1, 16GB 2TB.
antw: SSD groter dan gedacht?
10 september 2020 - 19:35    reactie #31
geplaatst door: boiing
Dan zet je TRIM niet aan, en ga je voor 100% zekerheid :sneaky2:. De huidige SSD's hebben uitstekende 'garbage collection' aan boord, zonder TRIM. Ook daar valt van alles over te googelen. Die 2TB SSD gaat dus prima werken, net zoals je huidige. Het nadeel dat Backspin noemt (als ie vol raakt wordt hij tergend langzaam zonder TRIM) lijkt mij enigszins overdreven, misschien gold dat meer voor de oudere generatie. Bovendien: het is nooit verstandig om een schijf helemaal vol te laten lopen, ook een HDD wordt daar niet beter van. Hou gewoon een comfortabele marge aan en ruim de boel op voordat het zover komt.
antw: SSD groter dan gedacht?
10 september 2020 - 19:49    reactie #32
geplaatst door: Backspin
Het comment is wederom een verwijzing naar de 'black-list' in Linux van ssd's die trim niet zouden ondersteunen. Maar dat gaat dus om een andere manier van trim, die niet door macOS (en Windows) gebruikt wordt.

@Boing: het langzaam worden van een volle SSD zonder trim is zeker niet overdreven, en het effect is zelfs nog groter bij SSD's met TLC en QLC cellen. De SSD kan dan niet meer naar beschikbare lege cellen schrijven, maar moet eerst deels gevulde cellen inlezen, aanvullen, en weer wegschrijven (even eenvoudig gesteld). De schrijfsnelheid kan dan dalen naar ruim onder de snelheid van 'ouderwetse' harde schijf.
apple certified system administrator - http://www.backspin.nl
antw: SSD groter dan gedacht?
10 september 2020 - 20:08    reactie #33
geplaatst door: boiing
Ok, hier een linkje om mijn opmerking (uit eigen ervaring) te onderbouwen:

https://superuser.com/questions/1344650/how-much-slower-do-ssds-get-as-they-fill-up-or-age

Ik lees o.a.: '..the effects only manifest near 90% capacity, and even then only affect performance by a small margin'. Die 10% vrije ruimte is ook de 'comfortabele marge' die ik bedoelde, dat hou ik zelf minimaal aan bij alle schijven (bij 'werkschijven' liever nog iets meer).

Mijn opmerking was bedoeld ter relativering voor wmuller. Als hij/zij niet happy is met TRIM - ook al is het potentiële risico discutabel - laat het dan lekker uit en zorg dat je schijf niet vol raakt. In dat geval: niks aan de hand en een zeker gevoel :smile:.
antw: SSD groter dan gedacht?
10 september 2020 - 21:47    reactie #34
geplaatst door: MacMiep
"en zorg dat je schijf niet vol raakt"

 :happy:  "overvol" in dit geval!


Wij hadden op de Graphic Shop ooit een klant die stond doodleuk Macs voor ons te verkopen.
Vraagt die andere klant "waarom heeft u een Mac".
"Nou ik ben maar een domme boer* en ik wil geen moeilijke computer."

*NB: niks ten nadele van landbouwers; heb ze in de familie en dat vereist hedentendage toch wel een HBO opleiding
Al meer dan 20 jaar beheert Miep de MacMiepMacCursus op macmiep.nl & op macostutorial.com in het Engels èn Duits!
antw: SSD groter dan gedacht?
10 september 2020 - 22:45    reactie #35
geplaatst door: wmuller
"en zorg dat je schijf niet vol raakt",  :biggrin: Ja, dat heeft met 't baasje te maken :wink:
Dat van die boer klopt wel trouwens, dat geldt voor meer beroepen tegenwoordig. Maar ik kom er wel uit. Bedankt allen voor het aandragen van Aandachtpunten & Opties.
MB Pro mid 2012, iPadPro mid 2015, iPoneXR, jan20, MacMini M1, 16GB 2TB.
antw: SSD groter dan gedacht?
11 september 2020 - 12:40    reactie #36
geplaatst door: Heintje
Voor wat betreft Trim en SSD's (al dan niet zelf ingebouwd):

Ik heb in mijn 2009 27" iMac een Crucial MX500 van 750 GB zitten als OS-schijf (met nu 160 GB vrije ruimte). De harddisk van 1 TB zit er ook nog in.
Trim staat uit.
Zo één keer in het kwartaal check/zorg ik of mijn backups op te date zijn.
Direct daarna zet ik via een Terminal commando Trim aan en enkele uren later weer uit.
Ik vind dit een voor mij goed passend compromis qua risicoafdekking en onderhoud op de SSD.
antw: SSD groter dan gedacht?
11 september 2020 - 16:09    reactie #37
geplaatst door: Backspin
Direct daarna zet ik via een Terminal commando Trim aan en enkele uren later weer uit.
Volgens mij heeft dat weinig zin. Trim is namelijk een commando dat het OS geeft na het verwijderen van bestanden. (als in: hé, ssd, ik verwijder nu wat bestanden, die stonden daar en daar, dus de plek die ze innamen kun je nu opschonen).
Als je dus Trim aanzet, maar vervolgens geen bestanden verwijdert, zal er niks opgeschoond worden.
Overigens kan het aanzetten van de computer, een vervolgens een tijd niks doen (waardoor de SSD grotendeels 'idle' is) er wel voor zorgen dat de ingebouwde 'garbage collection' van de SSD zijn werk gaat doen. Die is echter veel minder efficiënt, omdat die niet weet welke blokken er wel en welke niet door het OS in gebruik zijn.
apple certified system administrator - http://www.backspin.nl
antw: SSD groter dan gedacht?
11 september 2020 - 21:55    reactie #38
geplaatst door: Heintje
Er zijn veel onduidelijkheden over (de implementatie van) Trim.
Mijn persoonlijke aanname is dat de garbage collection op zo'n snel medium redelijk snel werkt en dat ik met een laag risico wel de voordelen van garbage collection geniet.
Ik weet het niet zeker (hangt ook af van de firmware), maar niet geprobeerd is in elk geval mis.  :woot:
antw: SSD groter dan gedacht?
12 september 2020 - 12:05    reactie #39
geplaatst door: Backspin
Voor de duidelijkheid: garbage collection staat volledig los van trim. Garbage collection wordt aangestuurd door de SSD zelf, het OS heeft er geen weet van.
Dus ook met trim uit zal een drive mogelijk garbage collection doen. De mate en soort daarvan verschilt per fabrikant (of eigenlijk: per gebruikte controller).
apple certified system administrator - http://www.backspin.nl
antw: SSD groter dan gedacht?
12 september 2020 - 12:17    reactie #40
geplaatst door: Backspin
Er zijn veel onduidelijkheden over (de implementatie van) Trim.
In het kader daarvan is dit dan wel interessant om te lezen, heb deze link een paar jaar geleden hier ook op het forum gezet, maar zag net dat de link van toen niet meer werkte.
https://forums.tomshardware.com/threads/trim-vs-garbage-collection-beating-a-dead-horse.660736/#post-11652413
Als het goed is gaat de link rechtstreeks naar de post die interessant is, van Kent Smith op 24 december 2013.
apple certified system administrator - http://www.backspin.nl
antw: SSD groter dan gedacht?
12 september 2020 - 16:34    reactie #41
geplaatst door: peterdh
Nu heb ik een Apple fusion drive, en dan?
Fit & Firm Massage, Groet, Peter
antw: SSD groter dan gedacht?
12 september 2020 - 17:04    reactie #42
geplaatst door: MacMiep
@peterdh: Ik ook! Zat me ook al af te vragen hoe dat dan zit.
Maar die zit er dus vanaf fabriek in. Zou er toch vanuit moeten kunnen gaan dat Apple dat wel netjes geregeld heeft?!?
 :shutup:
Al meer dan 20 jaar beheert Miep de MacMiepMacCursus op macmiep.nl & op macostutorial.com in het Engels èn Duits!
antw: SSD groter dan gedacht?
12 september 2020 - 17:25    reactie #43
geplaatst door: peterdh
even gecheckt onder systeeminformatie, Staat onder NVME Express:
  Capaciteit:   28 GB (28.000.002.048 bytes)
  TRIM-ondersteuning:   Ja
  Model:   APPLE SSD SM0032L

"On the right pane, scroll down until you find TRIM Support. If the value is Yes, then TRIM is running"

wordt al bijna tijd voor een fatsoenlijke SSD :)
Fit & Firm Massage, Groet, Peter
antw: SSD groter dan gedacht?
12 september 2020 - 22:32    reactie #44
geplaatst door: MacMiep
@peterdh: hebben wij dezelfde Fusion schijf!  :shakehands:
Al meer dan 20 jaar beheert Miep de MacMiepMacCursus op macmiep.nl & op macostutorial.com in het Engels èn Duits!
antw: SSD groter dan gedacht?
12 september 2020 - 23:45    reactie #45
geplaatst door: Heintje
Interessante info in dit (off)topic!
Ik neem aan dat de intitiële vraag voldoende is beantwoord, zodat we hierop door zouden kunnen gaan.

Maar ik zou nu nog steeds niet weten wat ik met Trim moet in de generieke situatie dat er een niet-Apple SSD (van een gangbaar merk zoals Crucial of Samsung) in een Apple apparaat zit: altijd aan laten staan of iets anders?  :reading:
antw: SSD groter dan gedacht?
13 september 2020 - 02:06    reactie #46
geplaatst door: HEXDIY
Precies mijn mening, Heintje!

Slotsom van mijn lezing van Backspin's prachtige link (dankjewel Backspin) is:

- bij een originele Apple SSD of Fusion Drive: altijd Apple Trim aan laten staan.
Dat gaat de levensduur van deze SSDs/ Fusion SSD component verlengen.
- bij een non- Apple SSD is de controller van de SSD de beslissende factor.
Kijk even in Systeemrapport en verder opzoekwerk welke controller jouw SSD heeft. Is dat een Sandforce controller, dan zou ik geneigd zijn Trim aan te laten.
Is dat een andere: zet Trim voorzichtigsheidhalve maar af.
- Trim op een RAID array is allerminst aan te raden. Maar ja, de meeste RAID arrays draaien nog op rotational HDDs.
- Garbage Collection staat altijd aan, heeft weinig of niks te maken met Trim, en is een erg bruute/ domme speler.
Foreground Garbage Collection is de beste methode, en wordt wellicht enkel uitgevoerd door SandForce Controllers.
- Write Amplification speelt ook een rol. Hoe kleiner Write Amplification, hoe langer je SSD gaat meegaan. Daar heb je zelf echter geen controle over. Weerom: zoek naar de specs van je SSD.
- Hoe meer ik lees over SSDs, hoe meer ik verneem dat data retrieval van een kapotte SSD hopeloos is.
Data Backup op een stomme, trage, ouwe rotational drive (Time Machine, SuperDuper, Carbon Copy Cloner) lijkt me opeens niet zo een idioot idee meer. Doen!

Ziezo, @Backspin, lijkt je dit een goeie samenvatting?

Bewerkt: 13 september 2020 - 02:18 door HEXDIY
If it ain't broke, don't fix it! Recycle the planet, we're gonna need it! Think different, think twice, Apple!
M1 is a success! Please do not forget Mac OS.
antw: SSD groter dan gedacht?
13 september 2020 - 20:11    reactie #47
geplaatst door: Heintje
Volgens internet zit in de 750 GB Crucial MX300 in mijn iMac een Marvell 88SS1074 controller.
Dan is de keuze "Trim uit" dus waarschijnlijk de juiste.
antw: SSD groter dan gedacht?
13 september 2020 - 20:53    reactie #48
geplaatst door: Backspin
Heintje, je kunt TRIM gerust aanzetten. Dit werkt op een Marvell controller ook prima.
HEXDIY geeft een goede, maar niet helemaal correcte samenvatting van het gelinkte stuk. Wat vooral van belang is bij het lezen van dat stuk: het geeft een hoop info over de werking van TRIM en Garbage Collection, maar is geschreven door de 'Sr. Director of Marketing and Performance Analysis for the division at LSI that makes the SandForce Flash controllers'. Het is dus logisch dat deze man zeer positief is over de Sandforce controllers, en het kan best zijn dat ten tijde van het schrijven van het stuk (2013) de Sandforce controllers het beste waren in TRIM/Garbage collection. Dat wil echter niet zeggen dat andere controllers daar niet goed in zijn, en zeker niet nu we 7 jaar verder zijn in techniek. In punt 4 van het stuk staat zelfs 'TRIM is beneficial to all SSDs regardless of what kind of garbage collection is used'.
Ik snap de conclusie van Hexdiy dat je bij een niet-Sandforce controller trim veiligheidshalve maar beter uit kunt laten dan ook niet.
Mijn advies zou zijn: 'Trim aan' is altijd de juiste keuze. Maar het is niet zo zwart-wit dat 'trim uit' een slechte keuze is. Zeker bij veel vrije ruimte op je SSD zul je weinig tot geen verschil merken.
apple certified system administrator - http://www.backspin.nl
antw: SSD groter dan gedacht?
13 september 2020 - 21:35    reactie #49
geplaatst door: HEXDIY
Tja mijn beste Backspin, mijn samenvatting was van de tekst uit jouw link.
Achteraf bekeken niet zo gelukkig, gezien de afkomst van de auteur, en de slechte latere reputatie van SandForce controllers.
Mijn nederig excuus, dus.

Ik laat het dus bij jouw expertise  :shakehands:
If it ain't broke, don't fix it! Recycle the planet, we're gonna need it! Think different, think twice, Apple!
M1 is a success! Please do not forget Mac OS.