Waarom niet in Lab?
10 maart 2003 - 17:13   
geplaatst door: TB
Ik ben weer even met photoshop aan het kliederen en bedenk mij ineens dat  de meeste digitale beelden in RGB+prutsprofielke aangeleverd worden.

Over profielen zal ik het maar niet hebben, maar wat ik mij ineens afvraag is waarom LAB niet de (grafische) standaard is geworden. Het lijkt mij een beter alternatief dan RGB.

Ik zal wel weer eens iets simpels missen, maar heeft iemand een idee?

Het leven kent geen Appeltje-Z (TB, 2002) en overigens ook geen Command-Z
Waarom niet in Lab?
10 maart 2003 - 18:20    reactie #1
geplaatst door: Leon
Ik denk dat dit komt omdat er niet veel bedrijven zijn die scanners hebben die in LAB kunnen aanleveren. Ze zijn er wel, maar niet te betalen. Vaak kiest men dan ook voor een goedkopere RGB scanner. Digitale camera's leveren ook in RGB aan, en dan heb je gelijk de twee meest belangrijke bronnen te pakken.
Waarom niet in Lab?
10 maart 2003 - 19:40    reactie #2
geplaatst door: alfasud1972
Hoi TB,

Volgens mij is CMYK de grafische standaard (behalve voor web).
Voor de rest heeft het er volgens mij ook mee te maken dat een beeldscherm alleen RGB kan weergeven. (kan dus ook geen CMYK weergeven !).

Waarom niet in Lab?
10 maart 2003 - 21:42    reactie #3
geplaatst door: oogappel
wa is lab? :blush:
Waarom niet in Lab?
10 maart 2003 - 22:03    reactie #4
geplaatst door: mvdg
ik denk inderdaad dat het feit dat kleurweergave en programmeren op de computer in RGB werkt er veel mee te maken heeft. alles steeds omrekenen schiet niet op.
Mitch Design : websites en interactieve toepassingen : http://www.mitchdesign.nl
Waarom niet in Lab?
10 maart 2003 - 23:29    reactie #5
geplaatst door: TB
In het kort-door-de-bocht:
Lab (cie-lab) gaat uit van de absolute kleur(ruimte). Beter bekend van de 'Schoenendoos'.
Profielen en kleursystemen 'rekenen' vanuit dit kleursysteem (Lab). Dus ook Colorsync en Photoshop (sinds versie 5?). Je beeldscherm én CMYK drukwerk hebben er dus heel veel mee te maken tegenwoordig.

Het gaat dus niet zozeer om de input (of dit nu rgb, cmyk of lab is) ergens wordt het toch in lab omgezet om de profielen toe te passen. Waarom dan niet gewoon de basis in deze kleurruimte houden. (Dezelfde redenatie waarom men je aan probeert te praten dat rgb met een prutprofielke beter is dan een echte cmyk-scan).

Lab heeft dan theoretich het voordeel dat je geen last hebt van (prut)bronprofielen en dergelijke.

Natuurlijk is dit een theoretische gedachte, maar ik vond en vind het nog steeds een aardige.  :biggrin:
En hierbij nog niet onderuit gehaald. Dus doe je best jongens.  :devil:

Het leven kent geen Appeltje-Z (TB, 2002) en overigens ook geen Command-Z
Waarom niet in Lab?
10 maart 2003 - 23:35    reactie #6
geplaatst door: Rolade
euh...

Ik weet niet of jullie het weten... Maar LAB kleuren is slechts een softwarematige (met profielen) interpretatie van de RGB kleuren. Een scanner kan niet anders inscannen dan met RGB... Het zal toch ergens zijn kleurwaarde vandaan moeten halen en dat doet ie door RGB te scheiden...  

Het softwarepakket wat er achter hangt rekent het dan weer uit naar LAB kleuren. LAB kleuren geven geen weergave in hoeveelheden Rood Groen en Blauw, maar een weergave in Kleurtoon - Verzadiging en helderheid. Dit geeft een veel preciezer en ruimer kleurbeeld aan een afbeelding. Maar de beperkende factor is toch weer die scanner... Hoeveel bitdiepte heeft ie en hoe gevoelig zijn de CCD's en hoe gaat de software ermee om... Al met al bepaald dat de kwaliteit van het beeld.

Een voorbeeld van een redelijk goedkope scanner met veel kwaliteit zijn de Linotype-Hell scanners. Heidelberg heeft samen met Linotype desktop-scanners ontwikkeld voor de groeiende desktop-publishing-markt (ofwel de low-end). Heidelberg en Linotype zijn niet de kleinste jongens. Deze hebben dan ook een product ontwikkeld waar de professionele litho-bedrijven toch hun wenkbrouwen van fronsten.

Ze hebben en goedkope scanner ontwikkeld met een redelijk CCD en super-software, tenminste, een die super is in het interpreteren van e kleuren... Er kwamen standaard echt verbluffende scans uit. De huidtinten waren zo levensecht (moeilijk deltail voor scanners), en de verzadiging sprak boekdelen.

Umax en ook Agfa hebben het geprobeert.... na... praat er maar niet over...

oke, ik ben helemaal afgedwaald, maar goed, als iemand info wil, krijgt ie het ook...

'Correct me if I'm wrong' Leon, ik dacht dat het zo zat, maar jij hebt hier wellicht iets meer kaas van gegeten...! :smile:

...
G5 dual 2.0 - G4 450 - iBook G4 -  iPod 20Gb - ipod shuffle
Waarom niet in Lab?
10 maart 2003 - 23:38    reactie #7
geplaatst door: Rolade
enne, o ja...

de ideale werkmethode is dus in LAB te werken, de profielen die je eraan 'hang' bepalen de uiteindelijke kleurruimte en dus de 'weer te geven kleuren'. De profielen zorgen ervoor dat er kleuren getrashed worden, want dat is wat er feitelijk gebeurd.

Het originele LAB beeld wordt bewaard. En met een ander profiel kun je het weer voor een ander doel gebruiken...

...
G5 dual 2.0 - G4 450 - iBook G4 -  iPod 20Gb - ipod shuffle
Waarom niet in Lab?
11 maart 2003 - 00:44    reactie #8
geplaatst door: Leon
Rolade, je verhaal klopt in grote lijnen. Zo zou het inderdaad moeten gaan.

Ik begreep TB's vraag in eerste instantie niet helemaal goed en dacht dat hij bedoelde waarom er geen input devices zijn die in LAB kunnen registreren. Er zijn wel scanners die in plaats van CCD's te gebruiken kleuren via spectraalregistratie (en dus niet via RGB sensoren) registreren, en dat zijn de enige scanners die in staat zijn om in LAB informatie (lees het hele zichtbare spectrum) te registreren. Maar nogmaals, die dingen zijn niet te betalen. Er staan er in Nederland geloof ik 4 waarvan 3 op universiteiten.

Om antwoord te geven op TB's vraag waarom LAB niet echt dé standaard geworden is wil ik dit als antwoord geven: men denkt nog steeds te vaak in RGB vs CMYK. Is het voor het scherm, dan doen we RGB. Is het voor print, dan doen we CMYK. Daar zit de grote denkfout. Wanneer je inderdaad in LAB werkt maakt het geen donder uit wat je output is, je profielen bepalen dat. Maar dan kom je dus weer in een ander moeilijk onderwerp, namelijk CMS(Color Management System) workflows en calibratie. Je zult je hele workflow moeten managen met densitometers, fotospectraalmeters, de juiste CMS tools, en dat is veel bedrijven te complex/duur/lastig. Daarom is LAB nooit echt de standaard geworden.

Overigens een leuk details voor de liefhebers:
Het CIE(-LAB) kleurmodel is een van de meest gebruikte methoden om kleur onder te brengen in een grafiek. Deze in 1931 ontwikkelde methode is door het Zwitserse CIE instituut (Commission Internationale de l'Eclairage) in het leven geroepen om kleur (wat feitelijk niets meer is dan straling die zichtbaar is voor het menselijk oog, en wat  zich voortbeweegt tussen de 400 en 700nm) op begrijpbare  wijze te categoriseren. Hieronder een plaatje van het CIE-LAB model dat ik altijd gebruik ter illustratie:

Waarom niet in Lab?
11 maart 2003 - 01:48    reactie #9
geplaatst door: alfasud1972
Citaat
TB om 17:13, 10-03-2003
Over profielen zal ik het maar niet hebben

ooohh..:blink: dan zat ik er helemaal naast :blush: maar uh, zou iemand (Lèon ?) zo vriendelijk willen zijn meer te vertellen over die profielen ?....dan ga ik het vast helemaal snappen. :wacko::woot: Alvast bedankt !

Waarom niet in Lab?
11 maart 2003 - 02:10    reactie #10
geplaatst door: Leon
Citaat
alfasud1972 om 1:48, 11-03-2003

ooohh..:blink: dan zat ik er helemaal naast :blush: maar uh, zou iemand (Lèon ?) zo vriendelijk willen zijn meer te vertellen over die profielen ?....dan ga ik het vast helemaal snappen. :wacko::woot: Alvast bedankt !

Een kleurprofiel omschrijft de kleurruimte (het bereik van, zie CIE-LAB model) van een apparaat. Om dit sluitend te krijgen (dan spreekt men over een CMS toepassing / CMS workflow) moet je weten (lees meten d.m.v. densitometers & fotospectraalmeters) wat het bereik is van je scherm (output), scanner (input), camera (input) en printer/pers (output). Wanneer je bijvoorbeeld dus in PhotoShop een scan hebt en daar een profiel aan toekent van je output device waar het eindproduct op verwerkt gaat worden (kan zijn drukwerk) dan krijg je op je scherm goed te zien hoe de output eruit komt te zien. Om dit te kunnen bereiken moet je dus alle apparaten die je gebruikt omschreven hebben in zogenaamde profielen (veel gebruikt op de Mac is een ColorSync profiel).

Waarom niet in Lab?
11 maart 2003 - 02:15    reactie #11
geplaatst door: alfasud1972
Aha..nu snap ik het, bedankt Lèon :thumbs-up::happy:
Waarom niet in Lab?
14 maart 2003 - 00:46    reactie #12
geplaatst door: tiny
Wow Leon, wat gaaf! Kleurprofielen e.d. zijn een beetje mijn 'blinde vlek' in Photoshop. Maar jij bent hiervoor naar Amerika geweest, toch?

Anyway, nu mijn bijdrage: ik hoor van veel professionele mensen dat ze in RGB modus werken omdat ze gewoon alles filters etc kunnen gebruiken in Photoshop. In LAB modus zijn er een groot aantal grijs (inactief) net als in CMYK. Is dit niet gewoon een praktische reden?

Waarom niet in Lab?
14 maart 2003 - 01:36    reactie #13
geplaatst door: Maarten
Euh Leon, correct me if I'm wrong...

maar de illustratie die jij liet zien is die van de CIE Yxy-voorstelling. (hoefijzervorm). Die bleek echter niet 100% correct te zijn om dat de verhoudingen tussen de kleuren onderling niet gelijk waren. De afstand tussen blauw en geel is veel korter dan de afstand tussen magenta en groen. Daarom heeft de CIE een nieuw kleurenmodel ontwikkelt dat we Lab noemen. Hier hebben we geen hoefijzervorm meer, maar worden de kleuren van het zichtbaar spectrum in een bol voorgesteld. "L" staat voor Lightness (helderheid) en "a" en "b" zijn de twee kleurkomponenten. Een negatieve waarde voor "a" geeft groen, een positieve rood. Een negatieve waarde voor "b" geeft blauw, een positieve geel.


Waarom niet in Lab?
14 maart 2003 - 09:20    reactie #14
geplaatst door: Arwin Rood
Kleur en kleurcorrectie in al z'n facetten.
Misschien een mooi onderwerp voor een seminar op de MacFreakDag Leon!
De meeste in de grafische industrie klooien maar wat aan (ik incluis).
En voor de meeste kleine bedrijfjes (ik werk in een 7-mans drukkerij)
zijn de kosten niet te overzien. Zo te zien is er wel animo voor!
Sir MacKokkel
One of the MacAteers, knights fighting against bad taste
Waarom niet in Lab?
14 maart 2003 - 09:54    reactie #15
geplaatst door: tiny
Hier is zeker animo voor. In de lessen Photoshop die ik geef, werd er een stuk over kleurprofielen gegeven door iemand anders. Nog steeds zit ik met vragen. Zelfs Guy Gowan hield zich vorige week in zijn seminar een beetje afzijdig van de kleurprofielen...

Dus: Graag! Als dit er komt, ben ik erbij!

Waarom niet in Lab?
14 maart 2003 - 10:24    reactie #16
geplaatst door: Arwin Rood
Tiny, doe jij dan een seminar photoshop? Of komt Guy?

Helaas heb ik geen specialisme, ik ben een simpele grafische all-rounder.
Misschien is het leuk om eens te inventariseren wie waarin is gespecialiseerd.
Kunnen de specialisten een soor genius-seminars geven.

M'n hersens schreeuwen om informatie...
...ik kom tot een afschuwelijke conclusie.... Ik mis school!

Sir MacKokkel
One of the MacAteers, knights fighting against bad taste
Waarom niet in Lab?
14 maart 2003 - 11:18    reactie #17
geplaatst door: TB
Het profielverhaal stop je niet in 1 cursusavondje. Ik denk dat je daar 2 volle weken dagcursus voor nodig hebt en dan nog...

De sig van Leon geeft een beetje aan hoe het met cms en profielen gesteld is:
"I haven't failed, I've found 10,000 ways that don't work." - Thomas Edison (1847-1931)  :sneaky2:

Het lab-idee kwam dan ook voort uit de profielenkwestie. Met lab schakel je dan de invoer-profielen uit. Alweer een probleempje minder.  :biggrin:
Dan hoef je je alleen zorgen te maken om de uitvoer-profielen. Dat is al moeilik genoeg.

Maarten, je hebt gelijk mbt de schoenzool, maar deze laat veel duidelijker zien wat er bedoeld wordt voor leken (waar ik mijzelf ook nog steeds toe reken).

Het leven kent geen Appeltje-Z (TB, 2002) en overigens ook geen Command-Z
Waarom niet in Lab?
14 maart 2003 - 11:38    reactie #18
geplaatst door: macsniperx
Beste Leon, ik wil niet muggenziften () maar:
[lees meten d.m.v. densitometers & fotospectraalmeters) wat het bereik is van je scherm (output), scanner (input), camera (input) en printer/pers (output)]
klopt voor wat betreft de fotospectraalmeter, niet wat betreft de densitometer. Daar kun je niet objectief kleuren mee meten. Deze wordt dus ook niet gebruikt voor het maken van een persprofiel.
Als iemand interesse heeft voor een PDF met achtergrond-informatie over kleurbeheer wil ik deze wel beschikbaar stellen (weet alleen niet hoe ik dat makkelijk kan doen; via Leon misschien?) :smile:
Waarom niet in Lab?
14 maart 2003 - 11:39    reactie #19
geplaatst door: Arwin Rood
Tuurlijk TB je hebt gelijk,
Kleurbeheer is zeer gecompliceerde materie.
Daarom zou het zeer fijn zijn als iemand
zoals Leon een klein voorzetje kan geven.
Een beetje de do's and don't's met een stukje uitleg.
En een beetje gericht op de grafische prof met beberkt budget :wink:
Sir MacKokkel
One of the MacAteers, knights fighting against bad taste
Waarom niet in Lab?
14 maart 2003 - 11:56    reactie #20
geplaatst door: Leon
Zo te zien zijn er voldoende mensen die i.d.d. wel flarden weten van kleur en CMS, en graag meer willen weten. Ik heb cursussen gegeven op dit gebied en heb in de US een zeer lange en moeilijke studie mogen volgen (MD) op dit gebied die deels gegeven is door Efi Arazi, de grondlegger van het Color Management concept zoals wij kennen vandaag de dag. De cursussen die ik later gaf duren alles bij elkaar 15 dagen voor de basis module. Na die 15 dagen begrijp je de verschillende methodieken en snap je de biologische kant achter kleur (en die is zoooooo belangrijk!!!). Wil je de rest ook volgen ben je nog eens een maandje of 3 verder. De materie is te complex om even in een draadje uit te leggen. Een ieder die dat beweerd mag van mij een poging wagen, je zou de eerste ter wereld zijn die dat kan.

Tijdens de volgende MF dag wil ik wel een van de meest leuke modules uit mijn programma halen en die presenteren. Dit is een module die gaat over de verschillende technieken zoals CIE LAB (xyz), HSV(HSB),  en HSL(HLS) die hier zijn aangehaald, en wat het doel is van die technieken. Het hoefijzer is niet onjuist, het is alleen een van de vele methodes om kleur onder te brengen in een diagram, elk met een ander doel. Maarten, ik gebruik die illustratie omdat die wat beter te begrijpen is, en beter aanspreekt dan het 3 dimensionale HSL model. Daarnaast is het hoefijzer bedoeld om vanuit het mensenlijk oog gedacht kleur in een model onder te brengen.

macsniperx: Densitometers worden wel degelijk nog steeds toegepast, en met name in het copier en printer circuit. Aan veel digitale kopieer machines en printers (kleur) hangt tegenwoordig een RIP, en die kan men calibreren (lees liniariseren) met een densitometer. Vele RIP's voor belichters gebruiken deze techniek, al is dit niet de beste, ook nog steeds. Meten is beter dan helemaal niet meten. Met de Fiery RIP's van EFI bijvoorbeeld, en daar staan er nog al wat van in Nederland, maak je een kleurenprofiel met behulp van een densitometer. Ze worden dus nog steeds gebruikt!

Kortom, misschien dat we daar wel eens een sessie aan kunnen besteden  ;)

Update: geen enkele methode is trouwens "fout", zolang je er maar een toepast en op de juiste wijze...

Waarom niet in Lab?
14 maart 2003 - 12:05    reactie #21
geplaatst door: tiny
Leuk Leon, Ik zie er naar uit  :biggrin:
Waarom niet in Lab?
14 maart 2003 - 12:10    reactie #22
geplaatst door: Arwin Rood
Als er zo'n sessie komt, count me in! :woot:
Sir MacKokkel
One of the MacAteers, knights fighting against bad taste
Waarom niet in Lab?
14 maart 2003 - 12:23    reactie #23
geplaatst door: Leon
Als er voldoende animo voor is, het is droge stof natuurlijk, dan ga ik daar een uurtje of twee aan besteden om de verschillen in kaart te brengen. Op zich is de 'leer der kleuren' iets dat vast staat. Het zijn alleen de verschillende hard- en software fabrikanten die daar hun eigen interpretatie aan geven waardoor je als gebruiker van die hard- en software door de bomen het spreekwoordelijke bos niet meer kunt zien. De pest met die verschillende systemen is dat ze nooit goed op elkaar aansluiten. Wat ik dan zal proberen uit te leggen is die basis zodat je voor jezelf beter kunt beoordelen welke methode voor jou/jouw bedrijf het beste is, en waarom je die toepast zoals je 'm toepast.
Waarom niet in Lab?
14 maart 2003 - 12:36    reactie #24
geplaatst door: Arwin Rood
Je legt precies de vinger op de gevoelige plek!
Ik zie inderdaad door de druppels geen water meer.
Ik verzuip zonder te weten waarin.
Het enige wat ik nodig heb is een stukje drijfhout
om me stevig aan vast te klampen.
Dan zwem ik zelf wel naar een veilge haven.
Sir MacKokkel
One of the MacAteers, knights fighting against bad taste