Iemand uit mijn directe omgeving wilde laatst dat ik WhatsApp nam, om 'sneller' met mij te kunnen communiceren (ik heb geen social media). Mijn antwoord was toen: "Als je echt wilt, OK, maar dan via Signal, niet via WhatsApp, want met Zuckerberg c.s. wil ik niets te maken hebben." Daarna gaf ik een toelichting in de geest van de documentaire van Tegenlicht. Het antwoord was: "Ach ja, ik ben ook tegen een hoop dingen, maar ik kan de wereld niet veranderen. Een fijne dag verder." Signal even downloaden (twee minuten werk) was voor de bewuste persoon een brug te ver; waaruit ik concludeerde dat de behoefte om 'sneller' met mij te communiceren toch niet al te groot was. Waar ik overigens geen seconde minder om heb geslapen.
Passiviteit en defaitisme als bovenomschreven, die wijdverbreid zijn, zijn m.i. onze ergste vijand. Onverschilligheid die verpakt en gerechtvaardigd wordt als machteloosheid, en in wezen gewoon voortkomt uit geestelijke luiheid en gemakzucht.
Niks doen leidt in elk geval tot niks, en er is wel degelijk veel wat je kunt doen en ook bewust niet doen: keuze internetprovider, keuze mailprovider, applicatiegebruik, VPN, steunen van Bits of Freedom en/of aanverwante organisaties, je stemgedrag mede door dit soort zaken laten bepalen, niet allerlei digitale speeltjes met onvermoede bijeffecten in je huis installeren, etc. etc. En als jij dat doet, gaan sommigen uit jouw omgeving daar ook eens over nadenken, en misschien andere keuzes maken.