Hier speelt zich het volgende af.
We hebben altijd een grote wereldwijde klant gehad waar we alle opmaak van verpakkingen en bijsluiters maakten.

We leverden destijds altijd in overleg met de plaatselijke drukker de bestanden aan als Illustrator .EPS of X-Press/Indesign. Tot zover ging alles prima.

Inmiddels is het bedrijf flink gegroeit en laten ze het drukwerk om wat voor reden dan ook door heel de Benelux en daarbuiten drukken. Ze hebben zelf inmiddels een aantal DTP'ers achter een Windows Pc zitten.Tot zover leverden wij de bronbestanden gewoon op CD/DVD aan hun en zijn regelden het verder. Is mede door Flightcheck zelden tot nooit wat mee aan de hand.

Maar nu...

Vragen ze ons om naast de bronbestanden ook één 'standaard PDF' (voor zover standaard standaar kan wezen) die ze naar welke drukker waar dan ook in Europa kunnen sturen. Ikzelf ben daar een beetje huiverig voor om eerlijk te wezen. Mede omdat ze dan met deze stap meteen de verantwoording bij ons leggen.

Als er eens iets mankeerde aan een document bij onze plaatselijke drukker was het even een belletje en in goed overleg werd het opgelost. Maar hoe gaat dat bij een drukker in Duitsland die een 'drukklare' PDF aangeleverd heeft gekregen waar hij een fout in ziet als het uit de pers rolt. Dan draaien ze natuurlijk gewoon door en is het jammer in het ergste geval. Naar mijns inziens kun je zoveel instellen en dus ook fout doen en vraagt iedere drukker om net weer iets anders. Dan heb je natuurlijk nog Pitstop enz. maar had wel eens begrepen dat dat ook alleen maar in de Benelux een 'standaard' is.

Ben ik nu zo'n doemdenker of zitten er gewoon veel haken en ogen aan dit verhaal.

(Bewerkt door Nelis00 om 19:38, 10-04-2006)

Eis een proef voor je de verantwoording op je neemt. Ik werk zelf bij een drukkerij en bij ons werkt het zoals jij beschrijft, ff bellen bij problemen en klaar is kees. Een pdf is ideaal voor een drukkerij, niet goed; nieuwe pdf of als het al gedrukt is; schuld van de ontwerper! In de praktijk trekt mijn baas je het vel niet over de oren, maar deelt de kosten. Of je dat ook van een drukker uit Timboektoe mag verwachten is de vraag…

Daar zitten nogal wat haken en ogen aan, lijkt me. Zelfs voor een pdf'je naar Engeland heb je al aparte normen. Ga maar na wat er gebeurt als een Nederlandse pdf terechtkomt bij een drukker in de VS of Azië, die met andere CMYK-kleuren werkt...

Grappig, wij hebben met een soortgelijk probleem te maken. Met het verschil dat wij dan de aangeleverde pdf's dienen te gaan controleren. Volgens ons is er buiten de uiteindelijke drukker niemand die kan garanderen dat de pdf daar ook te verwerken is. Controle oké, maar een goedkeuring wil nog niet zeggen dat de drukker dat ook vind.

Het feit blijft heel simpel. Geen verantwoordelijkheid 'nemen'. Dat is altijd de opdrachtgever die de drukker uitkiest en/of aanstuurt.

Buiten dat accepteren wij geen claims buiten ons werk zelf. Die risico's zijn ondefinieerbaar en dus niet in te calculeren. Anders wordt de prijs afhankelijk van de nabewerkingen. Dat wordt een beetje duur als het om grote oplages gaat. Nationaliteit doet er ook niet toe. Volgens mij staat het ook ergens netjes in de leveringsvoorwaarden...

Op zich is het 'standaard' pdf geen echt probleem binnen Europa. Het klinkt misschien flauw, maar hier gaan wekelijks allerhande pdf's de wereld rond, niks certified pdf. Oké, ze worden hier wel goed gecontroleerd op fouten en je moet goed weten maar je mee bezig bent. Nog nooit problemen mee gehad (op die ene keer met een drukker die geen pdf, xpress en InDesign aankon, tja)

Oftewel: Als je het doet, op voorhand geen aansprakelijkheid accepteren. Als je een fout maakt (stel), corrigeer je die, klaar. (in het ergste geval is er alleen over jouw rekening naar hen te praten)

[news]De enige 'wereldstandaarden' zijn in feite PDF/X1 en PDF/X2, maar dat op zich zegt ook niet alles. Certified PDF is een norm die met name in de lage landen (zeer verdienstelijk door Henk Gianotten) gepromoot wordt. Maar het is -helaas- geen wereldwijde norm.

Via deze weblog kun je misschien wat meer te weten komen. In de rechterkolom staan een aantal definities rond PDF/X beschikbaar. Grafische grootheden zoals Henk Gianotten en Roelof Janssen vertoeven daar frequent en wellicht kun je jouw vraag direct aan hen voorleggen. Als één van hen het niet exact kan beantwoorden dan kan bijna niemand het, denk ik...

[ Ger ][/news]

Ik zou zeggen dat je moet aanleveren volgens ISO 12647-richtlijnen (kies de goede uit wat betreft druktechniek en gebruik), en als je die verantwoordelijkheid krijgt, dat je ook moet eisen dat de betreffende drukkerijen zich daaraan kunnen conformeren. En dan gaan bv ook papier- en inktsoorten meespelen. Duistland is wat standaarden betreft doorgaans iets verder en gründlicher, dus daar zal het wellicht wat minder moeite kosten in de communicatie.

De al genoemde Henk Gianotten is wat dit betreft een bron van wijsheid, en via Syntens hebben wij hem al een keer langsgehad voor een goeddeels door hen betaalde workshop in standaards. Knetter-interessant! Lijkt me de moeite waard daar eens naar te informeren. Ook een goede op dit gebied, vooral gericht op kleurconsistentie is Erik Koldenhof. Die weet ook erg veel van de verschillende eisen die aan drukker en prepress worden gesteld voor standaardisatie.

Want laten we eerlijk zijn: eigenlijk is het toch van de zotte dat dit niet gewoon kan? Het valt aan klanten steeds slechter uit te leggen, merk ik … maar je moet er wel degelijk heel voorzichtig in zijn!

Noot achteraf: die ISO-norm is op zich goed, maar nog zodanig wijds gedefinieerd dat het nog steeds niet helemaal lekker over kan komen in kwaliteit. Maar het is in ieder geval een begin-standaard. De grootste problemen heb je dan wel getackeld.

Interessant onderwerp, dat trouwens ook in eigen land al voldoende problemen oproept. Misschien idee om dit ook eens op een breder podium uit te dragen? Bijvoorbeeld met beroepsverenigingen als KGVO en BNO, want daar zal ook regelmatig met dit PDF-bijltje gehakt worden.

Wij leveren ook vaak aan buitenlandse drukkers aan. Maar een wereldwijde PDF
bestaat naar mijn weten ook niet.

Om misverstanden (en onself veilig te stellen) te voorkomen leveren wij in principe
juist géén PDF aan, maar brengen we dit soort belangrijk werk naar een professionele
lithograaf (De Schutter Neroc in dit geval). Nu ben ikzelf geen professionele lithograaf,
maar ik weet wel dat die dingen goed kunnen aanleveren aan praktisch elke
drukker/printer die verstand van eigen zaken heeft.
Dat wil dus niet zeggen dat een kaartjesdrukker dan gelijk complete verpakkingen
kan drukken... het blijft een specialisatie in mijn ogen.

Maar buiten een lithograaf (wat een hóóp zekerheid met zich meebrengt) vragen wij
in dat soort gevallen ook een proefdruk. Dit om, wat de vorige berichten al zeggen,
ervoor te zorgen dat er zoveel mogelijk fouten worden uitgesloten. Vindt de klant zo'n
proefdruk te duur of overbodig, dan is dat ook goed. Maar dan zijn de risico's ook voor
de klant, en halen wij onze handen er vanaf. Aan wie het ook ligt, het kan áltijd fout
gaan, en een proefdruk, lithografie en goede afspraken met degene naar wie
de drukbestanden heen moeten kan dat voorkomen.

Mvg,
Joram

Als jij er voor zorgt dat jij de PDF maakt volgens de standaard, dan kan jou niks worden verweten. En als standaard bedoel ik dan wat er is afgesproken: http://www.gwg.org/

Zo doe ik het altijd, en dat werkt prima met verschillende drukkers in Nederland België en Duitsland.

suc6

Eén pdf kan 'dus' niet.
Wat wel kan is een internetportaltje maken en daarin verschillende pdf's hangen die speciaal voor verschillende standaarden gemaakt zijn.
Overleg met de klant welke drukkers op zijn shortlist staan.
Inventariseer wat die drukkers vereisen als je een pdf aanlevert, lieft laat je hen een pdf-style aanleveren voor gebruik in InDesign.
Vervolgens genereer je voor ieder product een serie pdf's die je downloadable maakt via die speciaal opgezette site (te bereiken via password/username?).

Vreemd. Ik werk bij een uitgeverij, en maak mijn pdf's via een pitstopserver. 90% is 4-kleuren werk, die worden met sheet-cmyk optie omgezet.
Boeken, gidsen en kaarten worden in Nederland, Belgie, Italie, Duitland, Hong Kong, Singapore en Slovenie gedrukt.

Nog nooit problemen mee gehad, wel altijd een Iris proef mee sturen en soms aan de pers gaan kijken.

Ik kreeg de indruk dat Adobe's nieuwste ontwikkeling, de Adobe PDF Print Engine, het mogelijk gaat maken met een universele pdf allerlei uitvoeren aan te sturen.
Denkelijk wordt dat een X3-variant van de laatste PDF-specs.
Of zie ik dat verkeerd?

http://store.adobe.com/products/pdfprintengine/main.html

Zo te lezen draait Adobe PDF Print Engine (voorlopig) alleen nog maar op Windows-platformen. Maar ondanks dat: een flinke stap vooruit naar multifunctioneel en mondiaal pdf-(jdf-)gebruik!

Ok, iedereen hartstikke bedankt voor de reacties en op en aanmerkingen omtrent dit onderwerp.
Aangezien wij tot nu toe zelden tot nooit full colourwerk als PDF hebben aangeleverd en zelfs Pitstop nog niet in onz bezit is geloof ik maar dan we gaan bedanken voor deze job. Die machtspositie hebben we. Moet ik het net nog betweterige ICT'er aan zijn verstand brengen dat dat gewoon niet mogelijk is. Ongelovelijk, een ICT'er die door veel slijmen en bruine armen bij de baas halen gewoon opeens 'het' aanspreekpunt voor ontwerp en realisatie is geworden... Het moet niet gekker worden in dit land...

Zo, jij bent er vroeg bij 's morgens!

Los van het feit dat ik niet kan zeggen of jullie dit als bedrijf wel of niet moeten willen, is de conclusie van dit draadje voor mij niet "dat het gewoon niet mogelijk is".

Volgens mij kan het dus wél, gegeven sommige reacties hier … ! Als je maar voldoet aan bepaalde standaards en eist dat de drukkerijen in kwestie dat ook doen. Dat is hetzelfde als direct afspraken maken met de drukker om de hoek, alleen doe je dit nu wat onpersoonlijker via standaards.
En dan hoeft PitStop echt niet … gewoon Adobe software met de juiste profielen en job-options. Ik denk wel dat enige ervaring met pdf-aanleveren dan erg verstandig is, voordat je aan een internationale klus gaat beginnen.

Sterker nog:ik denk dat we er niet aan ontkomen dat we dit in de (nabije) toekomst ook gewoon allemaal zo móeten gaan doen … veel grote media zijn al over op ISO standaards, hoe goed of slecht die ook zijn. De vraag is dus niet of het kan, en of je het moet gaan doen, maar wannéér … in mijn ogen.