Goedenavond allemaal,

k ben bezig met een DTP opleiding en nu hadden we het laatst op school over rasteren.
Voordat je gaat drukken, moet je het bestand dat je hebt gemaakt, rasteren. Het rasteren gebeurd door een zogenaamde RIP-per die pixels naar rasterpunten omzet. Als je RIPT wordt bijvoorbeeld een grijs vlak omgezet in kleine zwarte puntjes. Tussen de puntjes blijft het wit van het papier nog zichtbaar. Van een afstand ziet het er dan grijs uit. Door de puntjes groter of kleiner te maken kan het grijs lichter of donkerder gemaakt worden.
Dit rasteren wordt gedaan om dat er bij het full colour drukken (cyaan, magenta, geel, zwart) maar een beperkt aantal inkten wordt gebruikt en zodoende kan men meer tinten verkrijgen.
Nu is mijn vraag. Als je full colour drukt, moet je inderdaad rasteren om meer tinten en kleuren te krijgen omdat je eigenlijk vier kleuren mixt, maar hoe zit het dan als je met bijvoorbeeld PMS kleuren werkt? Kunnen PMS kleuren ook gerasterd worden zodat er meer tinten ontstaan of gebeurd het rasteren alleen bij full colour drukwerk?
Alvast bedankt.  

groeten, mervyn

Rasteren gebeurt inderdaad met een RIP (Raster Image Processor). Deze bouwt (en nu wordt het een beetje Jip en Janneke-taal) bv. een grijs vlak op je scherm op uit rasterpunten. Afhankelijk van het drukprocede worden er meer of minder ppi (points-per-inch) via de RIP geproduceerd. Er ontstaan echter niet meer kleuren doordat je gaat rippen. PMS-kleuren kun je op twee manieren RIPPEN. Puur als steunkleur, wat inhoudt dat de drukker een potje inkt met hetzelfde kleurnummer op de pers mieters, of (zoals vaak bij een offset-rotatiepers gebeurt - voor kranten bv) de PMS-kleur wordt opgebouwd, wat betekent dat de kleur wordt benadert (want je red het nooit helemaal) door op te bouwen uit C(yan), M(agenta), Y(ellow) en blac(K). Veel is tevens afhankelijk met welk soort rasterpunt je ript, standaard is vaak de eucledian. Wat het raster betreft; in de krantendruk is raster 36-40 vrij standaard.

In de praktijk worden PMS-kleuren gebruikt als steunkleur. Uiteraard worden ook daar rasters gebruikt om een groter bereik te krijgen. Toch zal 9 van de 10 keer een steunkleur gewoon op 100% gedrukt worden.

Ja,

dit wordt ook veel bij PMS kleuren toegepast.

waneer je bijvoorbeeld een foto wil afdrukken in 1 pms kleur worden alle tinten van de foto ook gerasterd.
Zie bijvoorbeeld een zwart-wit foto in een krant, deze bestaat ook uit verschillende rasterpunten, maar in plaats van met zwarte inkt te drukken kan dit ook met een PMS-kleur.

Er kunnen ook 2 of meerder PMS-kleuren gecombineerd worden, maar dit is al moeilijker om het gewenste resultaat te verkrijgen. Dit kan door middel van photoshop met de functie duotone.

(Bewerkt door kna om 22:16, 30-09-2004)

Hier nog een interessant (engelstalig) PDF over rasteren. Als je dit doorgekauwd hebt, weet je al erg veel over (digitaal) rasters.

http://www.heidelberg.com/www/downloads/retrieve.jsp?binaryID=6149&locale=en&unit=dotcom
p.s. deze link verwijst direct naar het PDF.

Allemaal hartelijk dank voor jullie hulp. 't is toch wel handig dat ik nu iets meer weet over rasteren, t wordt vaak gebruikt en dan kan ik er tenminste ook over meepraten
groeten, mervyn

Nog even wat aanvullende informatie:
De vier drukkerskleuren C M Y K worden gebruikt omdat daar in verhouding de meeste kleuren die het menselijk ook kan zien mee te benaderen zijn. Eigelijk gebruik je dan dus 5 kleuren daar het papierwit ook als kleur moet worden gezien.

Door te varieren met de rasterpuntjes bedrieg je eigelijk je ogen. Deze kunnen (net als op je computerbeeldscherm / tv / ... geen puntjes onderscheiden maar maken van deze puntjes één geheel. Door de 4 puntjes bij elkaar te zetten vormt je ook een mengkleur van deze 4 stippen. Dit groepje van 4 kleuren word als een bloemetje bij elkaar gegroepeerd, dit vormpje noemt men een rozetje.

PMS kleuren zijn in principe het zelfde als C M Y en K maar worden gebruikt om
- Kleuren die met CMYK kleuren niet haalbaar zijn aan het drukwerk toe te voegen.
- Kleurgevoelig eindproducten (die altijd het zelfde van kleur dienen te zijn: bij logo's / huisstijlen) te maken.

Goed studeren op kleurtjes en rastertjes, daar heb je later veel profijt van...

G-ice