antw: MacBook Pro 2011 start niet meer
18 december 2020 - 10:19    reactie #25
geplaatst door: Sypie
@boiing: misschien even zoeken naar loodvrije soldeertin. Loodhoudend mag al jaren niet meer gebruikt worden in elektronica.

https://www.veron.nl/nieuws/rohs-loodvrij-solderen/
antw: MacBook Pro 2011 start niet meer
18 december 2020 - 10:25    reactie #26
geplaatst door: boiing
Ok, goed punt heren! Wist niet dat dat zo’n groot verschil was. Ik soldeer nog steeds lekker loodhoudend, dan glimt het mooier 😁.
The amount of energy needed to refute bullshit is an order of magnitude bigger than that needed to produce it (Brandolini's Law)
antw: MacBook Pro 2011 start niet meer
18 december 2020 - 10:38    reactie #27
geplaatst door: sven bogaerts
Ok, goed punt heren! Wist niet dat dat zo’n groot verschil was. Ik soldeer nog steeds lekker loodhoudend, dan glimt het mooier 😁.
Dat klopt inderdaad! Maar let wel dat je geen loudhoudend en loodvrij mixt. Want dan krijg je een zeer broze legering. Goed opkuisen dus voor je gaat solderen ;-)
antw: MacBook Pro 2011 start niet meer
19 december 2020 - 01:07    reactie #28
geplaatst door: HEXDIY
Geen rechtgeaard Trough Hole ( no pun intended) macro soldering tecnicus die zich nu nog aan de loodvrij beperking houdt.
Pardon my French.

Iedereen weet dat loodvrij ( aka RoHS, aka de groene spoeltjes) soldeer, ondanks de goede intenties van de onwetende regulators, tot een nog grotere electro afvalberg heeft geleid.

Loodvrij soldeer vormt na enige tijd zgn. " tin whiskers", dat weet men al zeker vanaf de jaren 1950:
https://www.autodesk.com/products/eagle/blog/tin-whiskers-pcb-soldering-issue/



Tin Whiskers zorgen na enkel jaren voor érg slechte soldeerverbindingen, ergo, érg hoge uitval in apparatuur. Zegge en schrijve: in de beginperiode van RoHS na 2006 levensduur van apparaten vaak minder dan 5 jaar. Niet normaal!

Niet voor niks wordt loodhoudend soldeer nog steeds officiëel toegelaten voor medisch, militair, aeropspace en ruimtevaart gebruik. Lees ook dit:
https://en.wikipedia.org/wiki/Whisker_(metallurgy)

Praktijk: beste DIYers, soldeer enkel nog met loodhoudend soldeer! De rode spoeltjes ipv. de groene!



Bewerkt: 19 december 2020 - 01:29 door HEXDIY
If it ain't broke, don't fix it! Recycle the planet, we're gonna need it! Think different, think twice, Apple!
M1 is a success! Please do not forget Mac OS.
antw: MacBook Pro 2011 start niet meer
19 december 2020 - 01:40    reactie #29
geplaatst door: HEXDIY
Geen rechtgeaard Trough Hole ( no pun intended) macro soldering technicus die zich nu nog aan de loodvrij beperking houdt.
Pardon my French.

Iedereen weet dat loodvrij ( aka RoHS, aka de groene spoeltjes) soldeer, ondanks de goede intenties van de onwetende regulators, tot een nog grotere electro afvalberg heeft geleid.

Loodvrij soldeer vormt na enige tijd zgn. " tin whiskers", dat weet men al zeker vanaf de jaren 1940:
https://www.autodesk.com/products/eagle/blog/tin-whiskers-pcb-soldering-issue/



Tin Whiskers zorgen na enkele jaren voor érg slechte soldeerverbindingen, ongewilde hoofrequente antennes, of ronduit kortsluitingen tussen soldeerpunten  ( op de steeds méér geminiaturiseerde aanssluitingen op PCBs), ergo, érg hoge uitval in apparatuur. Zegge en schrijve: in de beginperiode van RoHS na 2006 levensduur van apparaten vaak minder dan 5 jaar. Niet normaal!

Loodvrij soldeer lijkt me dus een démarche in de electronica lobby om geplande veroudering te verstoppen onder het mom van milieuvriendelijkheid.

Niet voor niks wordt loodhoudend soldeer nog steeds officiëel toegelaten voor medisch, militair, aeropspace en ruimtevaart gebruik. Lees ook dit:
https://en.wikipedia.org/wiki/Whisker_(metallurgy)

Praktijk: beste DIYers, soldeer enkel nog met loodhoudend soldeer! De rode spoeltjes ipv. de groene!
Blinkt beter, werkt ook langer.

Gebruik harskern loodhoudend soldeer samen met Fluxvloeistof.



If it ain't broke, don't fix it! Recycle the planet, we're gonna need it! Think different, think twice, Apple!
M1 is a success! Please do not forget Mac OS.
antw: MacBook Pro 2011 start niet meer
19 december 2020 - 02:13    reactie #30
geplaatst door: HEXDIY
Dat klopt inderdaad! Maar let wel dat je geen loudhoudend en loodvrij mixt. Want dan krijg je een zeer broze legering. Goed opkuisen dus voor je gaat solderen ;-)
Klopt. Daar helpt een goedkope desoldeerpomp niet weinig aan:

https://www.bol.com/nl/p/krachtige-desoldeerpomp/9200000098128672/?

En veel flux, bv:
https://www.eleshop.nl/kenniscentrum/flux/

If it ain't broke, don't fix it! Recycle the planet, we're gonna need it! Think different, think twice, Apple!
M1 is a success! Please do not forget Mac OS.
antw: MacBook Pro 2011 start niet meer
19 december 2020 - 02:46    reactie #31
geplaatst door: HEXDIY
En meer ontopic:
@boiing: misschien even zoeken naar loodvrije soldeertin. Loodhoudend mag al jaren niet meer gebruikt worden in elektronica.

https://www.veron.nl/nieuws/rohs-loodvrij-solderen/
F*ck all, loodvrij solderen is bij recht geaarde technici al jaaaren off- topic. Loodhoudend is beter voor het milieu in the long run...

Zéér giftig lood, toegegeven, maar minimaal gebruik, véél minder toesteluitval soldeergewijze...
Reken je milieu trade-off uit... Je gaat van 5 naar zeker 15 jaar levensduur, mét loodsoldeer en dezelfde componenten...

Loodvrij soldeer is IMHO een uitvinding van de electronica lobby. Controlled obscolescense.
Zij kennen de studies over tin whiskers meer dan goed genoeg.

Milieu kosten- baten analyse? Lijkt me zonneklaar ten voordele van loodsoldeer.
Wanneer oordeelkundig gebruikt.
If it ain't broke, don't fix it! Recycle the planet, we're gonna need it! Think different, think twice, Apple!
M1 is a success! Please do not forget Mac OS.
antw: MacBook Pro 2011 start niet meer
19 december 2020 - 04:21    reactie #32
geplaatst door: HEXDIY
En nu meer on-topic: MBP 2011 dedicated GPU stuk (generisch probleem, extended warranty weer verlopen):

- Ofwel dank je die af en gebruik je die als bv:

https://www.macfreak.nl/hardware-macintosh/tip-poor-man-s-thunderbolt-2-sata-dock-dvd-brander/

Kost niks.

- Ofwel probeer je een reflow met tijdelijke en onbetrouwbare geldingsduur:

https://knutselblog.tweakblogs.net/blog/11267/repair-macbook-pro-early-2011

Kost niks maar is wellicht beperkt in tijd.

- Ofwel probeer je jouw kapotte dedicated GPU definitief lam te slaan met soft van Dosdude1:
(mogelijk heb je dan géén extern scherm meer, maar dat moet ik nog proberen):

http://dosdude1.com/gpudisable/

Gaat dat niet, Dosdude1 heeft nog wat meer truukjes onder de(v) arm! En niet de minste!

Nu aan het testen op mijn kapotte Mac exemplaar!

If it ain't broke, don't fix it! Recycle the planet, we're gonna need it! Think different, think twice, Apple!
M1 is a success! Please do not forget Mac OS.
antw: MacBook Pro 2011 start niet meer
19 december 2020 - 10:13    reactie #33
geplaatst door: sven bogaerts
De overgang naar loodvrij was in mijn ogen idd niet zo verstandig en vooral commercieel gedreven. De sector heeft een boost gehad...overal nieuwe machines, nieuwe soldeerapparatuur,...Je hebt veel meer energie nodig en ook veel meer chemische troep om het de loodvrije legering te laten vloeien.  Dat klopt allemaal. Jullie kunnen naar hartelust loodhoudend solderen, dat doe ik zelf ook. Maar zorg dan dat je de legeringen niet mengt. In feite zijn de platings van de soldeerpads ook niet meer ontworpen voor loodhoudend, dus eigenlijk is het niet altijd de beste keuze...enkel dan dat het op zicht beter soldeert en ook een betere hechting lijkt te geven. Maar als je metallurgisch gaat bekijken..zo simpel is het allemaal niet. Op een loodhoudend bord kan je best loodhoudend solderen en op een loodvrij bord soldeer je best loodvrij.



antw: MacBook Pro 2011 start niet meer
19 december 2020 - 23:55    reactie #34
geplaatst door: HEXDIY
Dank voor je raad. Ik zou je warempel beginnen geloven. Dat van die soldeerpads wist ik niet.

Heb trouwens ook loodvrij soldeer, maar gebruik het al lang niet meer omdat het zo nukkig soldeert, ook met een uistekend soldeerstation.

Dan is de vraag mischien: is het vestandig om bij soldeerwissel van soldeerbit te switchen?
Mijn bit is namelijk steeds vertind geweest met loodhoudend soldeer.
If it ain't broke, don't fix it! Recycle the planet, we're gonna need it! Think different, think twice, Apple!
M1 is a success! Please do not forget Mac OS.
antw: MacBook Pro 2011 start niet meer
20 december 2020 - 10:07    reactie #35
geplaatst door: sven bogaerts
Dank voor je raad. Ik zou je warempel beginnen geloven. Dat van die soldeerpads wist ik niet.

Heb trouwens ook loodvrij soldeer, maar gebruik het al lang niet meer omdat het zo nukkig soldeert, ook met een uistekend soldeerstation.

Dan is de vraag mischien: is het vestandig om bij soldeerwissel van soldeerbit te switchen?
Mijn bit is namelijk steeds vertind geweest met loodhoudend soldeer.
Inderdaad, in theorie is het beter om voor loodhoudend en loodvrij een andere soldeertip te gebruiken. Maar langs de andere kant denk ik dat dit niet zo kritisch is, maar beter wel inderdaad. Ik vraag me alleen af of er nog loodhoudende tips te krijgen zijn? Omdat loodvrije tin nogal corrosief is naar ijzer, is het zaak om de soldeertips goed vertind te bewaren wanneer je deze weer weg zet.
Ik denk dat voor de meesten het probleem is om loodvrij goed te laten vloeien. De truck is dan om de print goed voor te verwarmen naar 100 tot 150°C ofzo. De bedoeling is dat de massavlakken in de print goed verwarmd zijn. Wij deden dit vroeger (ik werk daar niet meer) met een hotplate (onderverwarming) waarop wij de printen legden. Hoe zwaarder de print (veel koper) hoe moeilijker het solderen verloopt. De reflowtemperatuur breng je dan lokaal boven het component aan (340-360°Cmax). Ik gebruikte ook telkens vloeibare flux die ik eerst onder het component liep lopen. Let op: Er is een verschil tussen fluxen voor loodhoudend en loodvrij! Het is wel zo dat in een enkel geval de flux voor een kortsluiting kan zorgen, overdrijf er dus best niet mee. Maar mijn ervaring is dat met de juiste methode het loodvrij solderen ook zeer goed verloopt. Inmiddels zijn de legeringen wel goed verbeterd. Een goed reflowpfoliel begint bij een lage temperatuur. De eerste stap is flux activatie. Je begint te warmen bij 50-80°C en deze moet rustig oplopen tot 180 en 200° en daar moet je zo een 3 minuten over doen. De flux wordt actief en gaat eerst eventuele oxidaties wegnemen. vervolgens warm je verder naar 340 (tot max 360°) waarbij de flux de oppervlaktespanning van de soldeertin verlaagt. Hierdoor gaat de tin vloeien. Het is belangrijk dat de massa-aansluitingen ook mee gaan vloeien. Bij een zware print is dit dus moeilijker. Een goede onderverwarming (of in tweede instantie iets meer reflowtemperatuur) helpt je daar dus bij!! Ga ook niet te hard en te lang stoken, want dan krijg je luchtbellen in de tinballetjes die kunnen uitbreken en ook voor sluitingen kunnen zorgen. Meestal kan je wel zien wanneer alle tin onder het component vloeibaar wordt, maar je moet goed kijken. De tinballetjes gaan glimmen wanneer vloeibaar. Als je dit ziet en je wacht nog zo een 30 seconden, dan zijn de massa's normaal gezien ook gesmolten. Een bga die niet goed gesoldeerd was gaat nog wat inzakken! Dat is het reflow-punt! Nog even wachten (30 seconden dus) en dan laten koelen.
Nog een redelijk kritisch punt is vocht in de print. Eigenlijk moet een print en zijn componenten goed gedroogd zijn voor je gaat solderen. Tegenwoordig zijn printen vaak meerlagig, waardoor het vocht (luchtvochtigheid!) in de print kan gaan uitzetten en de print gaat opblazen. Ook een component kan zo beschadigd raken. Dit heet het popcorning effect. Water zet 1500x uit wanneer het overgaat in waterdamp. Je kan een print drogen door het 24 tot 48 uren te verwarmen...bijvoorbeeld 24 uur op 95° en vervolgens 24 uur op 125°...dan ben je zeker dat het goed is.
Bewerkt: 20 december 2020 - 11:08 door sven bogaerts
antw: MacBook Pro 2011 start niet meer
21 december 2020 - 02:04    reactie #36
geplaatst door: HEXDIY
Dank voor je deskundige uitleg Sven!
If it ain't broke, don't fix it! Recycle the planet, we're gonna need it! Think different, think twice, Apple!
M1 is a success! Please do not forget Mac OS.
antw: MacBook Pro 2011 start niet meer
21 december 2020 - 07:51    reactie #37
geplaatst door: HEXDIY
Hallo,

Mijn Macbook (late 2011) start niet meer. Bij het opstarten verschijnt het apple logo zoals normaal met het tijdsbalkje. Het balkje loopt tot 75% en dan gaat het scherm over naar een leeg wit scherm, waarbij de achtergrondverlichting een beetje gedimd wordt. Zo blijft hij even hangen en start dan opnieuw op en zo blijft dit doorgaan. De eerste keer dat dit gebeurde startte de macbook toch op na enkele pogingen. De volgende keer was het gedaan. Nu blijft hij dus opstarten zoals beschreven. Ik heb de schijf er al uitgehaald en via een externe usb-sata aangesloten. Starten met de option toets geeft mij de mogelijkheid om de harde schijf te selecteren, maar het opstarten verloopt hetzelfde...lukt dus echt niet. Weet hier iemand raad mee?

Alvast dank!

Groetjes, Sven
Sven, ik sla me voor mijn hoofd dat mijn nikkel niet eerder is gevallen!
Iedereen hier ging er wellicht terecht van uit dat jouw MBP het bekende dedicated GPU probleem heeft. Ik gok ook daarop.
Ook gezien je jouw HDD reeds via een externe behuizing hebt aangesloten.

Maar: een andere generische fout is een kapotte interne SATA kabel.
Een snelle test werpt zich dus op: verwijder je interne SATA kabel, en probeer nogmaals te option starten
vanaf je externe HDD.

Waterkansje, maar lukt het dan? Mij zijn gevallen bekend waar een kapotte HDD Sata kabel of kapotte HDD
alles naar de gallemiezen stuurt.

En dat is goedkoop gefixt...

Heb je ook nog een ander opstartbaar medium? Probeer toch nog eens! Zonder interne SATA kabel aangesloten.
Succes!



If it ain't broke, don't fix it! Recycle the planet, we're gonna need it! Think different, think twice, Apple!
M1 is a success! Please do not forget Mac OS.
antw: MacBook Pro 2011 start niet meer
21 december 2020 - 08:27    reactie #38
geplaatst door: HEXDIY
Citaat
Ik vraag me alleen af of er nog loodhoudende tips te krijgen zijn? Omdat loodvrije tin nogal corrosief is naar ijzer, is het zaak om de soldeertips goed vertind te bewaren wanneer je deze weer weg zet.

De bits zijn IMHO steeds dezelfde. Ijzer of koper, maar gecoat met wolfram.
Het is pas als dit wolfram beschadigd is, dat een soldeerbit er begint uit te zien als een rotte tand.
Dan is het tijd om die bit te vervangen.
En dat gebeurt door het zuur in het harskern soldeer.

Netjes afwrijven op een vochtig sponsje, daarna netjes weer vertinnen van de soldeerbit verlengt diens levensduur enorm in mijn ervaring.
If it ain't broke, don't fix it! Recycle the planet, we're gonna need it! Think different, think twice, Apple!
M1 is a success! Please do not forget Mac OS.
antw: MacBook Pro 2011 start niet meer
21 december 2020 - 08:39    reactie #39
geplaatst door: Sypie
Maar: een andere generische fout is een kapotte interne SATA kabel.
Dat was toch het 2012 model die daar last van had?
antw: MacBook Pro 2011 start niet meer
21 december 2020 - 11:26    reactie #40
geplaatst door: sven bogaerts
De bits zijn IMHO steeds dezelfde. Ijzer of koper, maar gecoat met wolfram.
Het is pas als dit wolfram beschadigd is, dat een soldeerbit er begint uit te zien als een rotte tand.
Dan is het tijd om die bit te vervangen.
En dat gebeurt door het zuur in het harskern soldeer.

Netjes afwrijven op een vochtig sponsje, daarna netjes weer vertinnen van de soldeerbit verlengt diens levensduur enorm in mijn ervaring.
Inderdaad  :thumbs-up:
antw: MacBook Pro 2011 start niet meer
21 december 2020 - 11:30    reactie #41
geplaatst door: sven bogaerts
Sven, ik sla me voor mijn hoofd dat mijn nikkel niet eerder is gevallen!
Iedereen hier ging er wellicht terecht van uit dat jouw MBP het bekende dedicated GPU probleem heeft. Ik gok ook daarop.
Ook gezien je jouw HDD reeds via een externe behuizing hebt aangesloten.

Maar: een andere generische fout is een kapotte interne SATA kabel.
Een snelle test werpt zich dus op: verwijder je interne SATA kabel, en probeer nogmaals te option starten
vanaf je externe HDD.

Waterkansje, maar lukt het dan? Mij zijn gevallen bekend waar een kapotte HDD Sata kabel of kapotte HDD
alles naar de gallemiezen stuurt.

En dat is goedkoop gefixt...

Heb je ook nog een ander opstartbaar medium? Probeer toch nog eens! Zonder interne SATA kabel aangesloten.
Succes!
Hoi, dank voor de tip. Dat heb ik meteen even geprobeerd, de sata afgekoppeld van de print. Proberen te starten via een externe USB-Sata, maar helaas blijft het probleem bestaan. Ik zal inderdaad maar voor die reflow gaan, maar daarvoor moet ik even SMD soldeerapparatuur gaan lenen ik heb dit zelf niet meer. Ik hou jullie op de hoogte, al kan dat even duren. Dank voor de uitstekende hulp mensen!
Groetjes, Sven
antw: MacBook Pro 2011 start niet meer
21 december 2020 - 18:24    reactie #42
geplaatst door: HEXDIY
@ Sven: reflow kan werken, Dosdude1 heeft echter een uitstekende remedie tegen die vervelende kapotte (ja, helemaal kapotte) "dedicated" AMD GPU.

http://dosdude1.com/gpudisable/
Lees ook zijn links goed.

Oudere raad kan je ook helpen om die vervelende kapotte AMD Radeon chip uit te schakelen, en vergeet niet dat deze Macjes nog perfect beeld kunnen opleveren via de ingebouwde Intel GPU.

https://www.jeffgeerling.com/blog/2017/fixing-2011-macbook-pro-booting-grey-screen-amd-radeon-
video-glitch#:~:text=The%202011%20MacBook%20Pro%20has,a%20combination%20of%20the%20above.
If it ain't broke, don't fix it! Recycle the planet, we're gonna need it! Think different, think twice, Apple!
M1 is a success! Please do not forget Mac OS.
antw: MacBook Pro 2011 start niet meer
21 december 2020 - 21:48    reactie #43
geplaatst door: sven bogaerts
@ Sven: reflow kan werken, Dosdude1 heeft echter een uitstekende remedie tegen die vervelende kapotte (ja, helemaal kapotte) "dedicated" AMD GPU.

Interessant!
Ik ben even gaan lezen, maar blijkbaar gaat het gebruik van een extern scherm (displayport) via de AMD chip. Deze functie is wel belangrijk voor mij. Het zal dan toch de re-flow moeten worden denk ik.