Omdat ik recent me daarin heb (moeten) verdiep(t/en): na tests met Paragon Backup, CCC en Superduper kwam ik erachter dat ze allemaal echt terugvallen op Apple's eigen toolset voor het maken van backups.
CCC leek te werken, maar vond ik verworden tot een mollige dikkerd (veel opties die ik helemaal niet nodig heb)
Paragon Backup: super lean, gratis, werkte perfect maar deed onder water eigenlijk iets wat je ook met de hand kunt doen.
Superduper: is me niet gelukt om hiermee werkende backups mee te maken. Noch onder Catalina noch onder Big Sur. Superduper lijkt af te wijken van het standaard process en mogelijk heeft dat vroeger goed gewerkt (was altijd mijn favoriet), maar is vervallen tot categorie onbetrouwbaar.
Speurwerk heeft mij geleerd dat Apple in deze veel te verwijten valt. Verandering is goed, alleen de wijze waarop is nogal bedenkelijk. Zie daarbij overigens de kritiek van vrijwel alle ontwikkelaars van Backup-software in een praktisch unisono geluid.
Uitzondering hierbij is mogelijk de ontwikkelaar van Carbon Copy Cloner, maar ook die heeft het nodige te klagen gehad. Mogelijk heeft hij als (ex Apple ontwikkelaar?) nog steeds iets betere toegang tot Apple.
Het punt is dat de door Apple aangereikte toolset om bootable backups van logische volumes (ASR) niet werkte en alles rondom APFS nogal een bedenkelijk volwassenheidsniveau had.
Maar het is me gelukt om het werkend te krijgen:
Stappen:
- bereid de interne harde schijf voor door deze te ontdoen van allerlei onnodige caches en overige zaken (Onyx kan je hierbij helpen, maar er zijn natuurlijk andere manieren)- Lokale Time Machine backups zorgen voor veel problemen bij het terugzetten van backups. Je kunt beter een kopie maken (mag via time machine) op een extern volume en de interne backups verwijderen. (let wel: eigen ervaring met wat testen afgelopen dagen waarbij vele pogingen faalden)
- In navolging van hierboven: wis de lokale timemachine backupsopen de terminal en geef in:
tmutil listlocalsnapshots /
kijk of je snapshots ziet. krijg je Snapshots for volume group contains disk /: en dan niets, dan heb je geen lokale snapshots en kun je verder. Heb je wel allerlei data teruggekoppeld gekregen:
- Stop de time machine backup (kun je later weer aanzetten)tmutil stopbackup
- Verwijder alle LOKALE kopieen (snapshots):tmutil deletelocalsnapshots /
- Maak vervolgens een LEGE disk image aan op de schijf waar je dat wenst:Voorbeeld
sudo hdiutil create -size 250g -layout GPTSPUD -fs APFS -verbose -type SPARSE -nospotlight -attach /Volumes/Mac\ Data/ASR\ Backup/ASR\ \-\ Backup
In dit voorbeeld:
Mac Data Partitie
ASR Backup Directory
ASR - Backup als diskimage
Je kunt ook aanhalingstekens gebruiken (") en je hebt vervolgens geen last van de "\" back-slashes in unix.
Hierop maakt macOS een lege diskimage aan (in dit geval eentje van 250GB, maar je kunt elke waarde opgeven, van 1GB tot 999GB). macOS maakt in dit geval een SPARSE image aan, hetgeen betekend dat het de ruimte heeft om te groeien tot de door jou ingegeven omvang, maar dit enkel doet als er echt gegevens in worden opgeslagen.
- We openen disk utility om te kijken welke schijf het systeem nu feitelijk op zit. Wat is namelijk het geval: sinds de volledige overgang naar APFS werken we met logische volumes en dat betekend dat schijf een ouderwetse partitie kent (EFI op de eerste paritite en dan Apple_APFS Container). binnen deze partitie hebben we de feitelijke onderverdeling in volumes(macOS (alleen lezen), macOS - Data, PreBoot, Recovery, VM). Dit zijn volumes en, zoals Apple dat zo mooi noemt: "synthesized volumes").
Kijk onder informatie welk schijf-nummer dit heeft (in mijn voorbeeld disk2)- Doe hetzelfde voor het doelarchief (de schijfkopie), kijk welk (virtueel) schijfnummer deze heeft. In mijn geval: disk4- Hierna geven we de feitelijk opdracht om een kopie te maken van het gehele systeemsudo asr --source /dev/disk2 --target /dev/disk4 --erase --verbose
- Het systeem gaat nu los en maakt de feitelijke kopie. Dit kan even duren.
- Nu gaan we de schijfkopie kleiner maken (comprimeren) en klaarstomen om probleemloos terug te kunnen zetten. Het werkt overigens ook met Sparse Images, maar dit zijn niet beveiligde images waar nog het nodige mee kan gebeuren en ontberen een checksum. Vandaar dat ik eigenlijk standaard de images omzet naar een gecomprimeerd image en vervolgens voorzie van een checksum:diskutil eject disk4
hdiutil convert -format UDZO -o /Volumes/Mac\ Data/ASR\ Backup/ASR\ \-\ Backup.dmg /Volumes/Mac\ Data/ASR\ Backup/ASR\ \-\ Backup.SPARSEIMAGE
- Wederom gaat dit even duren
- Dan nog tot slot eens valideren of alles goed zitasr imagescan --source /Volumes/Mac\ Data/ASR\ Backup/ASR\ \-\ Backup.dmg
- Weer even wachten totdat er een controlegetal wordt gegenereerdEn ... klaar!
Je hebt een volledig werkende kopie van het systeem op schijf.
Terugzetten?
- Mac Booten in Herstel modus- Terminal Openen en het volgende ingeven:hdiutil attach /Volumes/Mac\ Data/ASR\ Backup/ASR\ \-\ Backup.dmg
Het systeem gaat eerst de checksum valideren. Heb je er geen zin in om hierop te wachten:
hdiutil attach -noverify /Volumes/Mac\ Data/ASR\ Backup/ASR\ \-\ Backup.dmg
- nu kijken welk schijfnummer hieraan gekoppeld is (synthesized disk). dit nummer gebruiken we bij het terugzetten van de schijf.- valideren wat de doelschijf is (schijfnummer). In geval van twijfel: disk utility openen en middels grafische interface kijken en wederom info opvragen en dan weer naar de terminal terugkeren.
- en nu wordt het spannend. Heb je catalina:
(voorbeeld nummers, waarbij disk4 de bronschijf is en disk1 de (interne) doelschijf):
asr restore --source /dev/disk4 --target /dev/disk1
Hierop krijg je iets te zien in de trend van:
Validating target...done
Validating source...done
Erase contents of /dev/disk1 ()? [ny]: y
Replicating ....10....20....30....40....50....60....70....80....90....100
Replicating ....10....20....30....40....50....60....70....80....90....100
Restored target device is /dev/disk1s2.
Restore completed successfully.
Mocht dit onverhoopt falen, om welke reden dan ook. Dan kun je macOS ook de opdracht geven om op een andere manier de zaken terug te zetten:
asr restore --source /dev/disk4 --target /dev/disk1 --useInverter
Validating target...done
Validating source...done
Validating sizes...done
Restoring ....10....20....30....40....50....60....70....80....90....100
Verifying ....10....20....30....40....50....60....70....80....90....100
Inverting target volume...done
Restoring ....10....20....30....40....50....60....70....80....90....100
Verifying ....10....20....30....40....50....60....70....80....90....100
Inverting target volume...done
Restored target device is /dev/disk1s2.
Gegarandeerd succes. Hierna niet vergeten nog je opstartschijf te selecteren, herstarten en klaar ...
Werk je met Big Sur:
sudo asr restore --source /dev/disk4s2 --target /dev/disk1 --erase --sourcevolumename macOS
Validating target...done
Validating source...done
Erase contents of /dev/disk1 ()? [ny]: y
Replicating ....10....20....30....40....50....60....70....80....90....100
Replicating ....10....20....30....40....50....60....70....80....90....100
Restored target device is /dev/disk1s2.
Restore completed successfully.
- Met de kanttekening dat je onder Big Sur nu dus het (oorspronkelijke) volumenaam moet opgeven en (kennelijk) de exacte partitie.Wat ik hier lastig aan vind is dat er zulke grote wijzigingen plaatsvinden soms zelfs tijdens "incremental" updates. Het lijkt alsof de verschillen niet groot zijn, maar software van derden moet wel weten hoe de macOS backend aan te spreken. Verder heeft het onder de eerste versie van Big Sur niet gewerkt en een lange tijd was de tool defect onder Catalina ...
... dat vind ik bijzonder zwak en een understatement voor het broddelwerk. Backups zijn namelijk een fundamenteel onderdeel van een besturingssysteem.
Onder Catalina werkt het 100% (wel onder 10.15.7), onder Big Sur werkt het ook. Heb alleen hier kunnen testen met 11.0.1. Ik heb al redelijk wat data verbrast op mijn internetlijn, dus om weer gigabytes te gaan downloaden zie ik niet zitten. Ben namelijk niet thuis en werk met een LTE verbinding.
Hoe dan ook: er zijn alternatieven ... voor de hobbyist
