Goed. Tijd voor een allesomvattende uitleg hoe 't zit met de rechten rond de 'Beatle'-catalogus, waardoor ook duidelijk wordt hoe de muziekvork in de steelpan steekt met betrekking tot Apple's iTunes Store. Sterker nog: ik denk dat ik er achter ben wáárom die liedjes nog stééds niet in de iTunes Store staan. En met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid daar ook nooit gaan komen. Ja, inderdaad: au.
Ga d'r maar eens lekker voor zitten, want dit duurt wel even...Allereerst is er een verschil tussen de auteursrechten en de publicatierechten. De auteursrechten zijn nooit in bezit van iemand anders geweest dan het beroemde koppel 'Lennon/McCartney' en voor enkele liedjes 'Harrison' of 'Starr' (de onderschriften zoals aangegeven op alle singles en albums). Op basis hiervan hadden deze heren ten alle tijden recht op 50% van de royalties van de door hun geschreven liedjes.
Na de singles 'Love Me Do', 'P.S. I Love You', 'Please Please Me' en 'Ask Me Why' brachten de Beatles in 1963 hun uitgeefrechten onder in een private firma met de naam 'Northern Songs', die in 1965 naar de beurs ging. De uitgeefrechten van die eerste singles werden daar niet in opgenomen en zijn altijd in het bezit gebleven van Lennon en McCartney. Bij die beursgang bleef een deel van de aandelen in het bezit van de Beatles, met de volgende verdeling: Lennon 15%, McCartney 15%, Harrison 1,6% en Starr 1,6%. Daarnaast kreeg de manager van de Beatles -Brian Epstein- 7,5% en kwam 37% in handen van Dick James en Charles Silver (de CEO's van Northern Songs). De overige aandelen werden verhandeld op de beurs. Deze constructie werd gehanteerd omdat de Beatles anders 90% belasting over hun inkomsten moesten betalen.
Wederzijdse contractuele verplichtingen veroorzaakte ook dat de Beatles liedjes móesten produceren. Zo ontstond het liedje '
Northern Song' (vernoemd naar het bedrijf). Harrison scheef het nummer louter omdat hij het contractueel verplicht was: "This Is Only A Northern Song". Afijn, veel zin had hij er niet in dus uitte hij zijn frustratie hierover maar via de tekst.
Door een contractuele blunder van Brian Epstein -de manager van de Beatles- bij de oprichting van Northern Songs bleek het mogelijk dat Dick James en Charles Silver hun in beheer gegeven meerderheidbelang van 37% konden verkopen. Dat deden ze dan ook in 1969, aan ATV (Associated Television Corporation). Hiermee verloren de Beatles ook hun zeggenschap over de uitgeefrechten.
Bent u daar nog..? Fijn: het is nogal een flinke uiteg, maar helaas laat zich dit niet in vijf regels ontrafelen. Even diep adem halen, daar gaan we weer..!In 1984 zette ATV de uitgeefrechten van 4.000 liedjes te koop, waaronder die van de Beatles. Zowel Paul McCartney, Yoko Ono als Michael Jackson boden op de nummers, waarbij Jackson ironisch genoeg op het idee was gebracht door McCartney ten tijde van hun muzikale samenwerking in het nummer 'Say, Say, Say' (1983). Jackson won de bieding waardoor hij 50% van de royalties op alle Beatle liedjes ging ontvangen (uitgezonderd de eerste vier genoemde nummers). De andere 50% waren de auteursrechten, en die kwamen nog gewoon bij de oorspronkelijke auteurs terecht. Jackson heeft dus nooit álle opbrengsten van de Beatle catalogus gekregen.
Jackson kwam echter in geldnood en richtte in 1995 samen met Sony een
joint venture (
Sony/ATV) op waar de uitgeefrechten op 50/50 basis werden ondergebracht. In ruil daarvoor ontving Jackson 95 miljoen van Sony. Jackson had bij zijn dood daardoor nog de helft van de uitgeefrechten, de andere helft is in handen van Sony. Althans, dat is wat publiekelijk bekend is. Het is niet ondenkbaar dat Sony stilzwijgend álle rechten in handen heeft gekregen: toen Jackson z'n geldnood érg nijpend werd heeft hij volgens geruchten zijn deel van de rechten als onderpand gebruikt voor een banklening bij Barclay's. Maar dat weten we dus niet met zekerheid. Hoewel het niet voor de hand ligt, is het zelfs mogelijk dat Jackson's aandeel in Sony/ATV nog steeds in handen is van Barclay's of is doorverkocht aan een onbekende partij.
Paul McCartney, Ringo Starr en de erven Harisson en Lennon hebben niets te zeggen over de uitgeefrechten en zijn dus op geen enkele wijze partij in Apple's iTunes Store discussie. Ook Yoko Ono niet. De enige uitzonderingen zijn de eerste vier singles van de Beatles, waar de uitgeefrechten momenteel bij Paul McCartney liggen. Ook Apple Corps Ltd. (bezit van de vier Beatles en het bedrijf waar 'onze' Apple mee in de clinch lag over de naam 'Apple') is hier geen partij in: zij bezitten immers geen uitgeefrechten. Raar maar waar: dit bedrijf doet momenteel erg z'n best om het 'product' Beatles zo veel mogelijk onder de aandacht te houden d.m.v.
geremasterde uitgaven en samenwerkingen met b.v. Cirque du Soleil, zodat er via de auteursrechten geld binnen blijft komen bij de oorspronkelijke auteurs. Sony en/of (de erven van) Jackson lachen zich waarschijnlijk de financiële ballen uit de broek.
Wat goed dat u er nog steeds bij bent..! Even op de tanden bijten, we zijn bijna bij de clou...Wie ligt er dan dwars bij het vrijgeven van de liedjes richting de iTunes Store..? Dat kunnen er slechts twee zijn: Sony en/of de erven van Michael Jackson. Dat (de erven van) Jackson dwarsliggen, zou niet logisch zijn: je bezit uitgeefrechten immers om geld te verdienen en dat doe je niet door de muziek
niet uit te geven. Het zou daarom juist wél in het belang van (de erven van) Jackson zijn om de muziek in de iTunes Store te zetten.
Sony is de enige met een belang om de Beatles catalogus
niet vrij te geven. De reden is waarschijnlijk heel simpel: zij zijn
zelf bezig met een muziekdienst. De Beatle catalogus is de
holy grail van de hedendaagse muziek, en daardoor ongelofelijk belangrijk voor de geloofwaardigheid van een muziekdienst. Steve Jobs beseft dat, maar Sony begrijpt dat natuurlijk ook. Alleen bezit die laatste minimaal de helft (en wellicht alle) uitgeefrechten, waardoor Sony de macht in handen heeft.
Sony heeft met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid de afgelopen jaren de Beatle catalogus met de 251 belangrijkste liedjes 'gekaapt' en weggehouden van 't online kopend publiek met maar één doel: hun eigen
finest hour creëren bij de lancering van een concurrent voor Apple's iTunes Music Store...
Hoor ik daar ergens ene Steve Jobs hartgrondig vloeken..?[ Ger ]
Gast
