[img=right]http://www.macfreak.nl/base/data/news/images/intelcoreduo.jpg[/img]Gisteren kondigden we al aan dat we een standaard Mac mini Core Solo 1,5GHz een hart transplantatie zouden laten ondergaan. Het doel van de operatie was om te kijken hoe eenvoudig het is om Apple's goedkoopste Mac om te toveren naar een beest van een machine door de processor te vervangen voor een sneller exemplaar, net als het geheugen en de harddisk. De gehele operatie heeft uiteindelijk niet meer dan 35 minuten in beslag genomen.

Benodigd gereedschap voor deze operatie:

• Een anti-statische mat
  
• Een torx schroevendraaier 6
  
• Een kruiskop schroevendraaier 0,5
  
• Een kleine punt tang
  
• Een platte schroevendraaier 3

Benodigde onderdelen:

• 2x 1GB PC5300 SO-DIMM's
  
• 1x 120GB SATA 2,5" harddisk
  
• 1x Intel Core Duo 1,83 GHz CPU
  
• 1x tube koelpasta

De prijs (zoek goed op het internet) van dit alles:

• € 500,- voor de onderdelen
  
• € 619,- voor de Mac mini 1,5GHz Core Solo

Laten we beginnen met te zeggen dat deze operatie niet aan te raden is voor mensen die geen ervaring hebben met sleutelen in computers en dat hierdoor (logischerwijs) de garantie komt te vervallen!. Het openen van de mini is het moeilijkste onderdeel. Voorzichtigheid is geboden, want voor je het weet breken de nokjes van de behuizing en krijg je de mini nooit meer goed dicht. Met twee dunne spatels kun je aan de onderkant van de mini de nokjes opzij duwen waarna de behuizing moeizaam loslaat. Eenmaal open wordt het binnenwerk van de mini zichtbaar.

Na het losmaken van vier kleine schroefjes in de kunststof houder waar het optische loopwerk, de harddisk en de ventilator op vast geschroefd zitten, wordt het logicboard van de mini zichtbaar. Hierbij moeten enkele kleine kabeltjes voorzichtig losgehaald worden van het logicboard, even als de BlueTooth en AirPort antennes die tegen de bovenplaat van de mini gedrukt worden middels veertjes.

Het logicboard loshalen van de bodemplaat is vrij eenvoudig. Hier voldoet een torx schroevendraaier (maat 6) waarmee een afstandsbus links boven het logicboard verwijdert dient te worden. Hierna kan het gehele logicboard uit de mini losgehaald worden door deze voorzichtig omhoog te trekken aan de achterkant en naar boven te halen.

Het geheugen is vrij eenvoudig te vervangen door de oude module(s) uit de houders te halen en te vervangen voor de nieuwe exemplaren. Bij het vervangen van de harddisk is het loshalen van een paar schroefjes alles wat nodig is, waarna de harddisk uit z'n behuizing gehaald kan worden. Deze twee onderdelen van de operatie zijn het eenvoudigst en wijzen eigenlijk vanzelf. Het moeilijkste onderdeel is het vervangen van het hart, de CPU.


Hiervoor moet je voorzichtig aan de onderkant van het logicboard de vier plastic nokjes loshalen met een punt tang en de koelrib van de CPU loslaat. Let op, voor je het weet breken ze af. Wees dus erg voorzichtig! Haal de sensorkabel die aan de koelrib vast zit los van het logicboard en maak de onderkant van de koelrib met een mesje vrij van koelpasta resten. Door op de socket het schroefje 180 graden om te draaien laat de CPU los. Hierna kan de oude processor verwijderd- en de nieuwe geplaatst worden. Door het schroefje weer 180 graden terug te draaien wordt de processor weer vast gezet. Een beetje koelpasta op de processor, de koelrib weer op z'n plaats en de boel weer dichtschroeven, en de operatie is geslaagd.



De benchmarks:
De Xbench test liegt er niet om. De Mac Mini is echt flink sneller geworden. De oorspronkelijke Core Solo 1,5GHz haalde een benchmark score van 78,32. Na de upgrade schoot het eindresultaat omhoog naar de 90,40. Deze waarden zijn relatief aan een PowerMac G5 dual 2GHz met GeForce 6800 Ultra videokaart, 2,5GB RAM en een Maxtor 300GB 7200RPM harddisk, die een score heeft van 100. Al met al dus helemaal niet zo verkeerd, zeker niet gezien de kosten! De eindwaarde van de benchmark wordt met name omlaag gehaald door de tragere harde schijf. Een 7200 toeren SATA schijfje met 8MB cache zou de score vermoedelijk flink omhoog halen, tot bijna gelijk aan die van de Dual 2GHz G5.

De processor blijft tijdens het werken ook redelijk koel. Met een bedrijfstemperatuur van rond de 42 graden in idle mode en rond de 60 graden (met pieken van 72 graden) tijdens het draaien van zware applicaties zoals Aperture, PhotoShop en iLife '06, valt dit alles ruim binnen de specs qua temperatuur.

Al met al staat er nu een tamelijk dure Mac mini van 1.119 euro te draaien. Goed beschouwd kost een iMac 17" 1,83GHz slechts 180 euro meer en die beschikt dan o.a. over een SuperDrive, iSight ingebouwd, meer harddisk ruimte, een snellere videokaart en standaard een toetsenbord, muis en 17" scherm natuurlijk. Voor die 180 euro extra hadden we overigens wel een 2,33GHz Core 2 Duo kunnen aanschaffen, waarmee de ingreep het vergelijk met de mini qua snelheid in ieder geval teniet gedaan wordt. Goedkoop is deze oplossing dus niet bepaald. Maar het geeft in ieder geval wel aan dat een processor vervangen een relatief eenvoudig klusje is voor de echte Freak's.

De volgende stap zal zijn het t.z.t. vervangen van de 1,83GHz Core Duo voor een 2,33GHz Core 2 Duo (of sneller). Voordeel van de Core 2 Duo is dat deze minder warm worden, 64-bits ondersteuning bieden en twee maal zoveel Level II cache hebben. Daarnaast willen we de benchmark nog eens over doen zodra de 160GB SATA 2,5" 7200 RPM schijven beschikbaar zijn. Wordt dus vervolgd...

Wow, wat een avontuur. Mooi beschreven. Opmerkelijk dat je op zo'n manier zo dicht bij de prestataties komt van een Powermac G5 2ghz.
Jammer inderdaad dat de operatie zo prijzig is, waardoor je vanuit prijs/kwaliteitverhouding deze operatie niet snel onderneemt, omdat het goedkoper is om bv., zoals in het artikel wordt aangegeven, een iMac te kopen.

Enige tijd geleden werd al aangekondigd om meer van dit soort artikelen te publiceren op Macfreak. Een goede ontwikkeling, ga zo door. iStijn

Gaaf.

Nu maar wachten wat we kunnen gaan doen met een revisie van de Mac mini die misschien in september gaat komen...

(instapmodel duo 1,66, duurste model duo 1,83. althans zo gaan de geruchten... dan is bovenstaande mod aan vernieuwing toe)

(Bewerkt door Spooter om 10:04, 30-08-2006)

Jammer dat jullie er geen foto's bijgedaan hebben van de daadwerkelijke operatie. Misschien wel handig voor mensen die dit avontuur ook zelf willen doen. Mij niet gezien trouwens, beetje dure operatie.

Op deze sites kan je terecht voor fotomateriaal:

http://www.xtremesystems.org/forums/showthread.php?t=91459

http://hdtv.o0o.it/mini/

@Stefan: meer fotomateriaal volgt nog.  
@iStijn: dit soort artikelen kosten vrij veel geld. Verwacht dus niet iedere maand een soortgelijk stukje. Maar ik wil wel meer technische artikelen op MacFreak, naast het reguliere nieuws en reviews.

@ Leon in de poll staat nog een vraag open wat mis je nog / of wat zou je willen zien op MacFreak. Misschien een gedeelte waar je dit soort zaken kunt vinden zien. Staat er niet bij, maar misschien nog wel een optie.

Leuk verhaal trouwens.

Leon om 10:25, 30-08-2006
@Stefan: meer fotomateriaal volgt nog.  
@iStijn: dit soort artikelen kosten vrij veel geld. Verwacht dus niet iedere maand een soortgelijk stukje. Maar ik wil wel meer technische artikelen op MacFreak, naast het reguliere nieuws en reviews.

Meer technische artikelen op Macfreak ?! Wel dat is super daar zit ik nu net op te wachten  
Tuurlijk kost dit geld maar daar is wel een mouw aan te passen zeker?
Door bv de gepimpte mac nadien te verkopen, naar mijn mening zullen er genoeg kanidaten zijn die dit zelf niet aandurven of liever niet zelf doen. En dan komt er geld vrij voor een "ander" project.
Dus GRAAG nog zulke projecten !  

@ Leon
Ben zeer benieuwd naar de foto's.
Misschien ook wel een idee om erbij te vermelden waar je de onderdelen gekocht hebt.

@ Lucky Luke
Helemaal mee eens, lijkt me goeie.
Leon, misschien is MacMod een leuke naam voor deze rubriek.

ik vind het ook erg leuk om te lezen en een dappere operatie. Maar ik blijf zitten met het feit dat een mini nou eenmaal een heel matige GPU heeft die dan weer niet verwisselbaar is. Alleen daarom zou ik er nooit aan beginnen: zoveel geld erin en dan nog niet eens heftig kunnen gamen...

Voor gamen niet. Maar voor mensen die een Mac Mini zouden willen gebruiken voor Photoshop ofzo? Dat scheelt een hoop hoor, want dat draait vooral op cpu rekenkracht.

Goede aktie. Eigenlijk is het geen open hart operatie, maar
een harttransplantatie. Gefeliciteerd met dit mooie resultaat.
Ik wacht de foto's af van dit huzarenstukje...  

Leon om 9:51, 30-08-2006[De eindwaarde van de benchmark wordt met name omlaag gehaald door de tragere harde schijf.

Eh, ik heb vorig jaar bij de aanschaf van een Mac mini gekeken naar snelle harde schrijven (heb uiteindelijk besloten voor een extern exemplaar; uiteraard omdat mijn favoriete Mac-website nog geen artikel had gepubliceerd hoe je het zelf moet doen   ). 7200 tpm intern was toen gewoon te koop, en met een heel laag E-verbruik (5 Watt, als ik me goed herinner). Maar begrijp ik uit jouw verhaal dat jij er geen 7200 tpm schijf in hebt gezet? Maak 'm dan maar weer open! Ik wil het effect daarvan wel zien

Volgens een geruchten site gaat de nieuwe mini in feite de door jou genoemde specificaties krijgen (afgezien van standaard geheugen). Ik vind de sprong van 78 naar 90 niet zo heel groot.

Bert

(Bewerkt door bert om 17:50, 30-08-2006)

Zoals ik al aangaf wordt die score van 90, die overigens best snel is in vergelijk met een dual 2GHz G5 (vergeet dat even niet), omlaag gehaald door de schijf.

Dit zijn de resultaten van de Xbench test:

Results: 90.40 (Mac mini 1,83GHz)
CPU Test: 70.43
Thread Test: 181.74
Memory Test: 112.92
Quartz Graphics Test: 116.89
OpenGL Graphics Test: 201.71
User Interface Test: 311.51
Disk Test: 31.10 [/table]

In vergelijk een PowerBook G4 12" 1,5GHz:

Results: 47.20 (PowerBook G4 1,5GHz)
CPU Test: 76.17
Thread Test: 63.79
Memory Test: 35.10
Quartz Graphics Test: 66.81
OpenGL Graphics Test: 73.24
User Interface Test: 33.60
Disk Test: 30.66 [/table]

En als laatste tegenover een MacBook Pro 15" 2,16GHz:

Results: 86.03 (MacBook Pro 2,16GHz)
CPU Test: 77.92
Thread Test: 210.07
Memory Test: 119.69
Quartz Graphics Test: 95.93
OpenGL Graphics Test: 157.44
User Interface Test: 196.63
Disk Test: 29.80 [/table]

In de Xbench testen is deze Mac mini dus sneller dan de snelste MacBook Pro.

Dat kan toch helemaal niet?

En waarom kan dat niet volgens jou.
Deze cijfers kloppen gewoon hoor. Kijk
maar goed naar de snelheid van de CPU,
die is bij de MacBook sneller dan bij de
geupgrade Mac mini. Dit is wat Xbench er
van maakt...

Windows XP draait trouwens als een trein
op dit ding zeg. Ben daar nu even mee aan
het spelen, maar dat gaat echt heel snel!

Leon, Boot Camp of Parallels?

Tot hoeveel Ghz Core 2 Duo kan je gaan?

(Bewerkt door BelgianBull om 18:58, 30-08-2006)

Parallels, BootCamp moet je voor herstarten, alleen maar lastig. En ik ga nog op zoek naar de exacte specs van de Core 2 Duo CPU's voor wat betreft warmteontwikkeling etc. Maar daar gaan we over een tijdje in het vervolg op dit draadje verder over kleppen.

Als ik het goed heb gevolgd, heb je de processor (2 x 1,83 Ghz),
het geheugen (2 GB) en de harddisk (120 GB 5400) vervangen.
De snelste MacBook Pro heeft een snellere processor (2 x 2,16 Ghz),
waarschijnlijk minder geheugen (standaard 1 GB), een vergelijkbare
harde schijf maar weer een veel betere grafische kaart met 256MB
geheugen (tegen de gedeelde 64MB van de MacMini). De snelheidswinst
van de MacMini zou hem dus zitten in die 1 GB geheugen? Dar geloof
ik niet. Hoe is die Macbook getest? Stond de energiestand misschien op
‘automatisch’ in plaats van op ‘hoogst’?

En als het toch echt waar blijkt te zijn, dan vind ik het schokkend.
Een MacBook Pro is een verschrikkelijk duur ding. Vooral de snelste.

Wat een werk allemaal. En dan te bedenken dat over een paar weken de dualcore 1,66 waarschijnlijk het instapmodel Mac mini zal zijn. Zonde van het geld (tout est relatif), wel leuk om te doen. Jammer dat het upgraden niet bij de laptops, herstel notebooks, kan.

Ik heb eerlijk gezegd ook mijn bedenkingen over die xbench resultaten. No way dat die mini sneller is dan een Mac Book Pro. Ik denk dat Xbench nog niet is geoptimaliseerd.

Xbench is sinds versie 1.2 geoptimaliseerd voor Intel. Versie 1.3 (de versie die gebruikt is) is met GCC 4 gehercompileerd, dus ook daar zit het wel snor. In hoeverre Xbench dé tool is om te benchmarken kun je over discussiëren, daarom heb ik die resultaten ook niet vermeld in de test. Daar ging deze test ook eigenlijk niet over, maar over hoe eenvoudig het is om een CPU te vervangen.

Feit is wel dat vele applicaties sneller starten en draaien op de mini dan op de MacBook Pro die ik even te leen heb gehad. En uiteraard stond die niet op de lage energiestand. Wat wel zo is, is dat de MacBook Pro over een 1GB en een 512MB module beschikte, dus geen gelijkwaardige geheugenmodules, wat een deel van de "traagheid" zou kunnen verklaren.

Maar wie weet zijn er hier nog meer mensen met een MacBook (Pro) en een Mac mini die Xbench zouden willen draaien en hier de resultaten zouden willen plaatsen...

Zonde van het geld... ach... dat is ook eigenlijk wat we al een beetje aangeven in dit artikeltje. Het is niet de meest goedkope oplossing. Maar als je voor een mooi prijsje een mini kunt aanschaffen (zoals ik gedaan heb) en je voor niet al te veel geld deze machine weer up-to-date kunt krijgen, dan kan het best interessant zijn.

Hierbij moet je natuurlijk wel twee dingen in acht nemen, namelijk dat het geheugen en de harddisk eigenlijk los gezien moeten worden van deze test. Koop je voor 400 a 450 euro een Coire Solo mini op de tweedehands markt, en je propt er een 1,83GHz Core Duo in voor 200 euro, je altijd nog goedkoper uit bent dan wanneer je de snelste 1,66GHz nieuwe mini koopt. Die kosten nieuw 800 euro en deze oplossing kost slechts 600 euro met alleen de CPU of 900 euro met CPU, 2GB geheugen én 120GB harddisk (uitgaande van een tweedehandsje).

Ben ik het mee eens. Het is nu, vlak na de aankoop, misschien
wat vroeg om de processor in je Mini te vervangen, maar over
een jaar of twee, als je vindt dat ie wat trager begint te worden...
is dit een mooie uitkomst.

We werken hier heel tevreden op een G4 Sawtooth (zeker zes jaar oud)
met een 1,8 Ghz G4 processor erin.

Resultaten met macbook (BLACK) met 1GB RAM in 1 latje is :

Results   92.49   
   CPU Test   73.50   
   
   Thread Test   195.25   
   
   Memory Test   112.80   
      
   Quartz Graphics Test   90.53   
      
   OpenGL Graphics Test   211.31   

      User Interface Test   154.32   
      
   Disk Test   38.71   
      

Wifi aan de test te zien heb je 2 x 512Mb of anders is er iets mis met de Macbook pro 2,16 met 1,5Gb ram.

Was zo een operatieal niet eerder uit geprobeert op een buitenlandse(Amerikaanse?) website
en met succes? Staat me iets van bij. Hoe dan ook, mooi dat het gelukt is Leon en betekent dat
nu ook dat wij onze nieuwe Mac's bij jou kunnen langsbrengen zodat jij er ff een snellere
prcessor inzet tegen een kleine bijbetaling?