Ruim vier jaar geleden kon je hier op MacFreak lezen dat Apple het hoger beroep gewonnen had: de rechtbank had beslist dat Margrethe Vestager onterecht had beweerd dat veel te weinig belasting had betaald, mede omdat de regels tijdens het spel aangepast waren.

Maar Vestager ging in beroep bij de allerhoogste rechtbank van de EU, het Hof van Justitie van de Europese Unie, dat nu een opvallende uitspraak heeft gedaan.



Want de eerdere beslissing is nietig verklaard en Apple moet de 13 miljard, die al die tijd op een aparte rekening stond ‘geparkeerd’, alsnog aan Ierland overmaken. Hieronder de reactie van woordvoerder Tom Parker namens Apple:

This case has never been about how much tax we pay, but which government we are required to pay it to. We always pay all the taxes we owe wherever we operate and there has never been a special deal. Apple is proud to be an engine of growth and innovation across Europe and around the world, and to consistently be one of the largest taxpayers in the world. The European Commission is trying to retroactively change the rules and ignore that, as required by international tax law, our income was already subject to taxes in the US. We are disappointed with today’s decision as previously the General Court reviewed the facts and categorically annulled this case.

De vertaling hiervan:

Deze zaak ging nooit over hoeveel belasting we betalen, maar aan welke overheid we dat moeten doen. We betalen altijd alle belastingen die we verschuldigd zijn, waar we ook actief zijn, en er is nooit sprake geweest van een speciale deal. Apple is er trots op dat het een motor van groei en innovatie is in Europa en de rest van de wereld, en dat het consequent een van de grootste belastingbetalers ter wereld is. De Europese Commissie probeert de regels met terugwerkende kracht te veranderen en negeert dat onze inkomsten al in de VS werden belast, zoals de internationale belastingwetgeving vereist. We zijn teleurgesteld over de beslissing van vandaag, omdat het Gerecht eerder de feiten opnieuw heeft bekeken en deze zaak categorisch nietig heeft verklaard.

Vestager juichte deze uitspraak natuurlijk toe. Ze benadrukte daarbij dat Brussel zal doorgaan met het aanpakken van oneerlijke praktijken.

Onze onderzoeken hebben op beslissende wijze bijgedragen aan een mentaliteitsverandering, een verandering van houding onder de lidstaten. Ze hebben geholpen om regelgevende en wetgevende hervormingen op gang te brengen en te versnellen.

Apple en Ierland kunnen nu alleen nog in beroep gaan tegen de beslissing van het HvJEU op een rechtsvraag, het is nog niet duidelijk of dat gaat gebeuren.


dank aan forumlid ‘Seagram’, die dit als eerste meldde op het forum

Ik begrijp dat in beroep gaan dus niet meer kan?
Wat de argumenten van Apple betreft denk ik dat ze wel kloppen.
Netjes belasting betalen en ook nog eens een van de grootste betalers ter wereld.
Toch zegt me dat niet zoveel, gezien alle belastingtrucs die ze toepasten en blijkbaar heeft de EU aangetoond dat het toch niet genoeg was.
Nu al die andere ontwijkers nog.
Als dat geld naar Brussel gaat kunnen ze dat mooi gebruiken voor de transitie waar het rapport van Mario Draghi het over heeft.

Is trouwens al bekend wie Mevr. Vestager gaat opvolgen?

Appeltje voor de dorst.

Ierland heeft zo'n 5,3 miljoen inwoners. Dat is dus bijna 2500 euro per inwoner.

Zo kan een land ook de begroting op orde krijgen.

Met het oog op morgen geeft nog wat aanvullende informatie.
Deze boete naheffing gaat over de jaren 1991-2014 en is aanhangig gemaakt in 2016.
De boete naheffing is dus 13 miljard + 1 miljard rente boete.
De winst van Apple in 2023 in Ierland was 71 miljard.
Dat zal wel voor heel Europa zijn want het lijkt me wel erg veel.
Desalniettemin werd het wel zo verteld door de geïnterviewde.
Het Oog

Tja, boekhoudkundig zal die (Europese) winst in Ierland behaald zijn, omdat daar het belastingtarief gunstig was.

En dat is precies de crux! Dat belastingtarief was zó gunstig dat er gesproken kon worden van staatssteun. De EU heeft daar regels voor. Ierland en Apple hebben deze overtreden. Vandaar een door de EU verplichte naheffing (geen boete).

. Vandaar een door de EU verplichte naheffing (geen boete).

Naheffing inderdaad. Ik kon het woord niet vinden.
Dus een naheffing van 13 miljard en een boete erbovenop van 1 miljard

Wat speelde er?
Het conflict begon in 2016, toen de Europese Commissie besloot dat Apple onterecht van gunstige belastingafspraken met Ierland had geprofiteerd. Volgens de EC had Ierland Apple ‘illegale staatssteun’ verleend door middel van twee belastingrulings. Deze afspraken zorgden ervoor dat Apple slechts een fractie van zijn winsten in Europa hoefde af te dragen aan de fiscus. Het meest opvallende was dat Apple in sommige jaren effectief slechts 0,005% belasting betaalde op zijn Europese winsten. Dit kwam door een ingewikkelde structuur van doorsluizen van de winst, waarbij Apple de meeste winsten toeschreef aan een "hoofdkantoor" dat alleen op papier bestond.

De Europese Commissie beschouwde dit als oneerlijke concurrentie. Dit gaf Apple, volgens de EC, een ongeoorloofd voordeel ten opzichte van andere bedrijven die wel het volledige belastingtarief betaalden in Ierland. Volgens de EU-staatssteunregels mogen lidstaten geen specifieke bedrijven bevoordelen op een manier die de markt verstoort. En dat is precies wat de EC in deze zaak stelde: Ierland had Apple een voordeeltje gegeven dat volgens de wet niet mocht.

De kern van de zaak draait dus om de vraag of Ierland door deze belastingafspraken staatssteun heeft verleend aan Apple. Staatssteunregels in de EU zijn er om te voorkomen dat regeringen bedrijven bevoordelen en daarmee de concurrentie verstoren. De Europese Commissie stelde dat Ierland door deze afspraken met Apple precies dat had gedaan, en dat Apple hierdoor jarenlang minder belasting hoefde te betalen dan andere bedrijven.

Zocht Apple de grenzen van de belastingwet op?
Jazeker. Apple heeft bewust de grenzen van de belastingwet opgezocht, maar belangrijk is wel dat dit allemaal gebeurde binnen de kaders van de toenmalige wetgeving. Apple maakte gebruik van belastingconstructies zoals de bekende “double Irish” en “Irish sandwich”. Deze structuren maakten het mogelijk om grote delen van de winst weg te sluizen naar een kantoor dat in de praktijk nauwelijks bestond. Hierdoor werden deze winsten bijna nergens belast.

Het probleem lag dus vooral in de manier waarop internationale belastingregels destijds waren vormgegeven. Apple volgde de wetten van die tijd, maar speelde in feite slim in op de mazen in de wet. De vraag is natuurlijk of dit ethisch gezien verdedigbaar is, maar juridisch gezien opereerde Apple op dat moment binnen de geldende regels.

Wat mij betreft gaat het meer over de vraag hoe multinationals als Apple, Google, Amazon, Facebook en ook non-techbedrijven de grens opzoeken van wat legaal mogelijk is in een belastingklimaat dat niet altijd even goed voorbereid is op de complexe structuren van zulke bedrijven. Hoewel Apple binnen de wetten van die tijd opereerde, werd het door de Europese Commissie uiteindelijk gezien als een voorbeeld van oneerlijke concurrentie.

Nederlandse belastingpraktijken
Nederland staat al jaren bekend om het aanbieden van zogeheten "rulings" aan multinationals. Dit zijn casus-specifieke afspraken tussen de Belastingdienst en bedrijven over hoe hun winsten belast worden. Hoewel deze rulings niet illegaal zijn, worden ze vaak bekritiseerd omdat ze bedrijven in staat stellen om op een legale manier veel minder belasting te betalen dan normaal.

In de afgelopen jaren is er echter toenemende druk vanuit zowel de EU als de internationale gemeenschap (bijvoorbeeld de OESO) om belastingontwijking tegen te gaan. Nederland heeft als reactie hierop enkele van zijn belastingregels aangescherpt en is begonnen met het afbouwen van bepaalde gunstige structuren, zoals de beruchte "brievenbusmaatschappijen," die vaak door multinationals werden gebruikt om winsten door te sluizen zonder belasting te betalen.

Dus, terwijl de meesten van ons rond de 35% aan inkomstenbelasting-betaalden als minimum, en veelal richting de 50% vanaf een zekere grens; in Nederland, België en Duitsland ... En als je een onderneming hebt, behalve de sociale lasten, ook doodleuk 15, 20 of 30% aan vennootschapsbelastingmag betalen (afhankelijk van het land) ...

Betaalde Apple dus effectief 0,005%.

Nederlandse Voorbeelden

Starbucks
De Europese Commissie onderzocht in 2015 de belastingafspraken die Nederland met Starbucks had gemaakt en oordeelde dat deze afspraken neerkwamen op illegale staatssteun. De regeling stond Starbucks toe om winsten kunstmatig te verlagen via overdreven betalingen aan een ander onderdeel van het bedrijf voor intellectuele eigendomsrechten en boneninkoop. Hierdoor betaalde Starbucks aanzienlijk minder belasting over zijn Nederlandse winsten. Dit leidde tot een bevel van de Europese Commissie dat Nederland miljoenen euro’s moest terugvorderen van Starbucks. De Commissie concludeerde dat Starbucks door royaltybetalingen en transfer pricing-winsten kunstmatig naar het buitenland verplaatste, waardoor de effectieve belastingdruk op winsten in Nederland flink daalde.

Shell
Een ander voorbeeld is Shell. Lange tijd werd er veel kritiek geuit op het feit dat Shell in Nederland geen winstbelasting betaalde, ondanks dat het miljardenwinsten boekte. Dit was mogelijk door gebruik te maken van fiscale regelingen en aftrekposten, zoals de innovatiebox (die bedrijven belastingvoordelen geeft op winsten uit innovatie) en renteaftrek. Hierdoor wist Shell legaal zijn belastingdruk drastisch te verlagen, ondanks miljardenwinsten wereldwijd.

Uber
Uber gebruikte Nederland als een fiscaal knooppunt, waarbij de rechten op intellectueel eigendom via een Nederlandse dochteronderneming werden beheerd. In verschillende rapporten werd geschat dat Uber via Nederland een effectieve belastingdruk had die lager dan 1% was op bepaalde winsten, aanzienlijk minder dan de reguliere belastingtarieven.

Nederland heeft een sterke focus op innovatie en technologie, en is een voorbeeld van een regeling waarbij bedrijven die veel investeren in onderzoek en ontwikkeling minder belasting betalen op de winsten uit die innovatie. Hierdoor worden sectoren zoals technologie en biowetenschappen gestimuleerd om zich in Nederland te vestigen en te groeien.

Hoewel directe corruptie misschien niet altijd aan het licht komt, en zeker geen sprake is van gedocumenteerde gevallen in deze specifieke zaak van Apple, noch die van de Ne'erlandse voorbeelden, is er wel vaak sprake van sterke lobby en belangenverstrengeling tussen multinationals en overheden. Bedrijven zoals Shell, Unilever, Apple, Google, Amazon en Facebook spenderen miljoenen aan lobbyisten om gunstige belastingregels te behouden of zelfs te verbeteren. In sommige gevallen resulteert dit in zeer gunstige fiscale afspraken die vragen oproepen over de eerlijkheid en transparantie van het proces.

De Rol van de EU

En hier zit (volgens mij) precies de crux: we kunnen ons collectief over de EU beklagen, maar vergeten veelal, dat de EU een opsomming is. Een opsomming van jou, mijn invloed en bijdragen, evenals die van die van je dorp, stand, provincie, deelstaat of land. Evenals die van jou en mijn (gekozen) overheidsbestuurders, de bestuurlijke inrichting en opgelegde beperkingen. En hier zit nog een verder punt van kritiek: het is makkelijker om de aandacht te verleggen naar "Brussel" en wat de "EC" nu weer heeft bepaald, vergetende dat de ellende feitelijk begon met de eigen belastingdienst en overheid die op het randje van alles dat nog fatsoen, ratio en moraliteit te maken heeft, heeft gehandeld. Waarbij de EU bij monde van de EC dus het land feitelijk op de vingers tikt.

In ons verhaal zijn bedrijven zoals Apple, Shell, Uber, IKEA, Starbucks, Facebook, Google, en vele anderen misschien wel de slimme spelers, maar moreel gezien staan ze op glad ijs. Overheden zoals die van Ierland en Nederland hebben zich schandelijk opgesteld door deze bedrijven voordelen te geven zonder duidelijke garanties voor de voordelen voor hun eigen land. Alleen al het rijtje van genoemde bedrijven zou voldoende moeten zijn om vraagtekens bij dit beleid te zetten. En terecht, want gelukkig is hier door de EU een stokje voor gestoken.

Wat mij betreft heeft de EU hier iets goeds gedaan met haar besluit. Het zorgt wel voor wrijving met nationale overheden en de politiek, maar dat is onvermijdelijk. Wat veel mensen vergeten in deze discussies, is dat het besluit van de EU veel meer draait om gelijkheid en het tegengaan van buitensporige voordelen voor de (toch al) rijksten, ten koste van de gewone burger. Immers, jij betaalt wel die 30% of meer aan belastingen, en in veel gevallen zelfs richting de 50%. Het zijn de nationale overheden en belastingdiensten die deze ongelijkheid hebben gefaciliteerd.

In ons verhaal zijn bedrijven zoals Apple, Shell, Uber, IKEA, Starbucks, Facebook, Google, en vele anderen misschien wel de slimme spelers, maar moreel gezien staan ze op glad ijs.

Wat mij betreft zijn ze op dit vlak al door het ijs gezakt.
Al zullen sommige aandeelhouders en aanhangers van de vrije markt daar misschien anders over denken.